Ադրբեջանի քարոզչամեքենայի արշավը «ՈՄԱ»-ի դեմ՝ հակահայկական քարոզչության նոր գործիք

Ադրբեջանի տեղեկատվական պատերազմը Հայաստանի դեմ տարիների ընթացքում դարձել է ավելի ինտենսիվ ու համակարգված՝ օգտագործելով ինչպես միջազգային հարթակները, այնպես էլ սեփական քարոզչամիջոցները։ Վերջին շրջանում այս քարոզչական մեքենան թիրախավորել է Վովա Վարդանովի ղեկավարած «ՈՄԱ» ռազմահայրենասիրական կազմակերպությունը՝ ներկայացնելով այն որպես «ահաբեկչական» և «ազգայնամոլական» կառույց։ Վովա Վարդանովը «ՈՄԱ» (Ողջ Մնալու Արվեստ) ռազմահայրենասիրական հասարակական կազմակերպությունը 

հիմնադրել է 2013 թվականին։ Կազմակերպության նպատակն է նպաստել Հայաստանի պաշտպանության կարողությունների ամրապնդմանը՝ պատրաստելով քաղաքացիներին ռազմական պատրաստվածության և ինքնապաշտպանության հմտություններով։ 

Ինչպե՞ս է Ադրբեջանը շահարկում «ՈՄԱ»-ի թեման

Վովա Վարդանովը նշում է, որ նման պահանջները նպատակ ունեն խոչընդոտելու հայ ժողովրդի պաշտպանական կարողությունների զարգացմանը և «ազգ-բանակ» գաղափարախոսության տարածմանը։ Նա ընդգծում է, որ «ՈՄԱ»-ի գործունեությունը միտված է Հայաստանի անվտանգության ամրապնդմանը և չի պարունակում որևէ խտրական կամ ատելության դրսևորում։

Ադրբեջանը, նկատելով «ՈՄԱ»-ի ակտիվությունը, դիմել է ՄԱԿ-ի միջազգային դատարան՝ պահանջելով միջոցներ ձեռնարկել կազմակերպության դեմ՝ պնդելով, թե այն խտրականություն և ատելություն է տարածում ադրբեջանցիների նկատմամբ։ Այս պահանջը, սակայն, չի հանգեցրել կոնկրետ գործողությունների «ՈՄԱ»-ի նկատմամբ։ 

Վովա Վարդանովը նշում է, որ նման պահանջները նպատակ ունեն խոչընդոտելու հայ ժողովրդի պաշտպանական կարողությունների զարգացմանը և «ազգ-բանակ» գաղափարախոսության տարածմանը։ Նա ընդգծում է, որ «ՈՄԱ»-ի գործունեությունը միտված է Հայաստանի անվտանգության ամրապնդմանը և չի պարունակում որևէ խտրական կամ ատելության դրսևորում։

Միջազգային ատյաններում իրավական գործիքակազմի օգտագործում

2021 թվականին Ադրբեջանը դիմեց ՄԱԿ-ի միջազգային դատարան՝ պահանջելով, որ Հայաստանին պարտադրեն արգելել «ՈՄԱ»-ի գործունեությունը։ Ադրբեջանի իշխանությունները պնդում էին, թե այս կազմակերպությունը «ատելություն է քարոզում ադրբեջանցիների նկատմամբ» և «զինված կազմավորումներ է ստեղծում»։ Թեև դատարանը չընդունեց կոնկրետ գործողություններ ձեռնարկելու պահանջը, ադրբեջանական քարոզչամեքենան այն ներկայացրեց որպես «միջազգային դատապարտում»։

Մեդիա հարձակումներ ու ապատեղեկատվության տարածում

Ադրբեջանական պետական և մասնավոր լրատվամիջոցները, ինչպես օրինակ Trend.az, Haqqin.az, APA.az, պարբերաբար հրապարակում են հոդվածներ, որտեղ «ՈՄԱ»-ն անվանում են «ահաբեկչական խմբավորում» կամ «ծայրահեղական ազգայնական շարժում»։ Նրանք օգտագործում են ֆեյքային փաստեր՝ պնդելով, թե կազմակերպությունը «հայ երեխաներին պատրաստում է Ադրբեջանի դեմ պատերազմելու»։

Արևմտյան լրատվամիջոցների ներգրավման փորձեր

Ադրբեջանը փորձում է իր քարոզչական թեզերը տարածել նաև արևմտյան ԶԼՄ-ներում։ Նրանց նպատակն է ներկայացնել «ՈՄԱ»-ն որպես մի կառույց, որը «խախտում է միջազգային իրավունքը»՝ այս կերպ ստեղծելով Հայաստանի դեմ նոր ճնշումների ալիք։

«ՈՄԱ»-ի գործունեության խեղաթյուրում

Ադրբեջանական քարոզչությունը պնդում է, որ «Գմբեթ 2» պաշտպանական նախագիծը Հայաստանի կողմից «նոր ռազմական դիրքերի ամրապնդման» ծրագիր է, մինչդեռ իրականում այն կառուցվում է բացառապես պաշտպանական նպատակներով։

Ինչո՞ւ է Ադրբեջանը թիրախավորել «ՈՄԱ»-ն

• «ՈՄԱ»-ի ծրագրերը ամրապնդում են Հայաստանի պաշտպանության ունակությունները, ինչը հակասում է Ադրբեջանի այն նպատակին, որ հայերը լինեն անպաշտպան։

• Ռազմահայրենասիրական դաստիարակությունը խթանում է հայ ժողովրդի դիմադրողականությունը, ինչը վտանգավոր է ադրբեջանական քաղաքականության համար։

• Ադրբեջանի համար կարևոր է միջազգային հանրությանը ներկայացնել Հայաստանն ու հայերին որպես «ռևանշիստ» և «զինված խմբավորումներ կազմավորող»։

Ինչպե՞ս պետք է արձագանքել այս քարոզչությանը

1. Տարածել ճշմարտացի տեղեկատվություն – Հայաստանի լրատվամիջոցները, փորձագետներն ու քաղաքացիական հասարակությունը պետք է հակադարձեն ադրբեջանական կեղծիքներին՝ ներկայացնելով «ՈՄԱ»-ի իրական առաքելությունը։
2. Միջազգային գործընկերների հետ աշխատանք – Պետք է բացատրել, որ «ՈՄԱ»-ն խաղաղ բնակչության պաշտպանության և անվտանգության ամրապնդման ծրագիր է, ոչ թե ռազմական խմբավորում։
3. Մեդիագրագիտության բարձրացում – Հայ հասարակությունը պետք է գիտակցի, որ ադրբեջանական քարոզչությունն ունի մանիպուլյատիվ բնույթ և պետք է դիմագրավել այն։

Ադրբեջանը շարունակելու է իր քարոզչական արշավը Հայաստանի դեմ՝ օգտագործելով ցանկացած առիթ, սակայն կարևոր է, որ հայկական կողմը պատրաստ լինի տեղեկատվական պատերազմին և չտրվի մանիպուլյացիաներին

Hay Azian

Հեքիաթից ծնվող նոր երգեր Արգինա Հարությունյանի կատարմամբ

 ՁԵՐ ԵՐԵԽԱՆԵՐԻ ՀԱՄԱՐ (Թարմացվող)

Արգինա Հարությունյանը ծնվել է 1994 թ․-ին, Երևանում։  Նրա հայրը նկարիչ Սամվել Հարությունյանն է, մայրը` լեզվաբան, խմբագիր, հեքիաթագիր Երազիկ Գրիգորյանը: Արգինայի Ամերիկյան շրջագայության հետաքրքիր դրվագներ` տեսաերիզի տեսքով, տեղադրվել են «Նիդերլանդական օրագրում»: Արգինայի խոսքը հյութեղ է ու բավական հետաքրքիր: Արգինան վերջերս հանդես եկավ նոր, յուրահատուկ նախաձեռնությամբ: Նա Երազիկ Գրիգորյանի հեքիաթները վերածեց երգի ու ինքն էլ հանդես է գալիս դրանց գեղեցիկ կատարումներով: Կարծում ենք սա օգտակար կլինի ձեր երեխաների մտահորիզոնի, երաժշտական ունակությունների զարգացման, վառ երևակայության, աշխարահայացի ընկալման ու ճիշտ դաստիարակության համար: Այդ իսկ պատճառով  որոշեցինք հեքիաթից նոր ծնվող այս երգերը հերթականությամբ ներկայացնել մեր ընթերցողներին, որոնք կարող են սիրով ներկայացնել իրենց երեխաներին: Արգինան երաժշտական կրթություն ունի:

2021 թ․-ին ավարտել է Երևանի Չայկովսկու անվան երաժշտական, մասնագիտական դպրոցը։  2019-ին ավարտել է Երևանի պետական կոնսերվատորիայի դաշնամուրային ֆակուլտետը, ստացել մագիստրոսի կոչում։ 2014-2015 թթ․ աշխատել է Երևանի տարածաշրջանային հմ․ 1 պետական քոլեջում, որպես երաժշտական ձևավորման և երաժշտության պատմության դասախոս։ 2018 թ-ից առ այսօր աշխատում է Երևանի Սայաթ-Նովայի անվան երաժշտական դպրոցում, որպես կոնցերտմայստեր։ 2018-2021 թթ․ աշխատել է Երևանի Ստեփան Ջրբաշյանի անվան երաժշտական դպրոցում, որպես դաշնամուրի դասատու և կոնցերտմայտեր։ 2018-2022 թթ․ Սայաթ-Նովայի անվան երաժշտական դպրոցում աշխատել եմ որպես դաշնամուրի դասատու։ 2022-2023 ուստարում Սայաթ-Նովայի անվան երաժշտական դպրոցում աշխատել է  ուսումնական գծով փոխտնօրեն։ 2017 թ․-ից`  Հայաստանի պետական ազգային ակադեմիական երգչախմբում երգչուհի է։

Ստեղծագործել է 50-ից ավելի երգեր և ռոմանսներ, 20-ից ավելի մանկական երգերի և խմբերգերի հեղինակ է: Նրա երաժստական գործերից են «Մոխրոտ․ երազանքներն իրականանում են» երաժշտական ներկայացումը` բեմադրված Երևանի պետական կամերային երաժշտական թատրոնում, «Ձյունապատ տանիքների հեքիաթը» («Շունն ու կատուն») երաժշտական ներկայացումը՝ Երևանի Հակոբ Պարոնյանի անվան երաժշտական կոմեդիայի պետական թատրոնում,

«Մեր լուսե այգին» ներկայացում՝ «Լուսէ» հաշմանդամություն ունեցող երեխաների վերականգնողական կենտրոնում,  «Մոխրոտիկ» Երաժշտական ներկայացումը՝ Հրազդանի դրամատիկական թատրոնում և այլն:

Արգինան վարպետության դասեր է անցել եվրոպական մի շարք երկրներում․ Սլովենիա, Ավստրիա, Իտալիա, Ֆրանսիա։

Իտալիայի Բրեշիա քաղաքում կատարողական արվեստի հմտության ամառային դպրոցում վերաորակավորվել է որպես բարձրակարգ մասնագետ։ 

Երեխաների համար այս երգերը ձայնագրվում են Family Lab ստուդիայում և հասանելի են յութուբյան հետևյալ հասցեով`

Կանանց միջազգային օրը, Մայրության տոնը և հոլանդահայ կանանց դերը

 Մարտի 8 և Ապրիլի 7՝ հայ կանանց տոները

Մարտի 8-ը նշվում է որպես Կանանց միջազգային օր, որը ծագում է 20-րդ դարասկզբի ֆեմինիստական շարժումներից։ Այս օրը խորհրդանշում է կանանց պայքարը հավասարության համար և աշխարհում տոնվում է տարբեր միջոցառումներով։

Հայաստանում, բացի Մարտի 8-ից, մեծ կարևորություն ունի նաև Ապրիլի 7-ը՝ Մայրության և գեղեցկության տոնը։ Այն համընկնում է Սուրբ Աստվածածնի Ավետման տոնի հետ, ինչը խորհրդանշում է մայրության սրբությունը։ Այս երկու տոները միասին ընդգծում են կանանց դերը թե՛ ընտանիքում, թե՛ հասարակական կյանքում։

Կանանց և մայրության տոներ Նիդերլանդներում

Նիդերլանդներում մայրության հետ կապված հիմնական տոնը Մայրության օրն է (Moederdag), որը նշվում է մայիսի երկրորդ կիրակի օրը։ Այդ օրը երեխաները և ընտանիքի անդամները շնորհավորում են մայրերին՝ նվիրելով ծաղիկներ, նվերներ և կազմակերպելով ընտանեկան միջոցառումներ։

Նիդերլանդահայ համայնքը և կանանց դերը

Նիդերլանդներում բնակվող հայերը մեծ կարևորություն են տալիս կանանց տոներին։ Նրանք նշում են ինչպես Մարտի 8-ը, այնպես էլ Ապրիլի 7-ը՝ կազմակերպելով համայնքային միջոցառումներ, համերգներ և հավաքներ։ Այս տոները հնարավորություն են տալիս պահպանելու հայկական ավանդույթների տարրեր և փոխանցելու դրանք նոր սերունդներին։

Հոլանդահայ կանայք ոչ միայն պահպանում են ազգային արժեքները, այլև հաջողության են հասնում տարբեր ոլորտներում՝ քաղաքականությունից մինչև արվեստ և գործարարություն։

Հաջողության հասած հոլանդահայ կանայք  

Նիդերլանդներում բնակվող հայ կանայք ու աղջիկներ, ովքեր կարևոր դեր ունեն իրենց աշխատանքում, ակտիվորեն մասնակցում են համայնքային կյանքին`  մասնակցելով կրթական, մշակութային, հասարակական, քաղաքական և բիզնես ոլորտներին։ Նրանցից յուրաքանչյուրն իր գործունեությամբ նպաստում է ոչ միայն  համայնքի, այլև Նիդերլանդների հասարակության զարգացմանը։

Բոլորին չես թվարկի, նրանք շատ են:  Այնուհանդերձ ներկայացնենք նրանցից մի քանիսին ում ճանաչում ենք: 

Կրթություն և մշակույթ

Սոնա Հովհաննես – Մաաստրիխտի կիրակնօրյա դպրոցի տնօրեն, որի շնորհիվ հայկական լեզուն, պատմությունն ու մշակույթը փոխանցվում են նոր սերունդներին։

Սվետլանա Անդրեսյան – «Հոլլանդ-Արմենիա» կազմակերպության հիմնադիր նախագահ, Ալմելոյի կիրակնօրյա դպրոցի տնօրեն, որն ապահովում է հայկական կրթության հասանելիությունը։

Սվետլանա Աբրահամյան – Նայմեխենի հայ համայնքի համահիմնադիր, ՎԱՆ կիրակնօրյա դպրոցի տնօրեն։ Նրա ջանքերով Նայմեխենում հայ երեխաները հնարավորություն ունեն սովորելու մայրենի լեզուն և մշակույթը։

Նելլի Արմենյան – երաժշտական մի քանի դպրոցների հիմնադիր և գործարար, որն աջակցում է հայ երաժշտության տարածմանը։

Կարինե Դավթյան-Ենգիբարյան – երաժշտական դպրոցի սեփականատեր և տնօրեն, որը զարգացնում է հայկական երաժշտական կրթությունը։

Հասարակական և քաղաքական գործիչներ

Ինգա Դրոստ – Հասարակական-քաղաքական գործիչ, Աբովյան մշակութային միության քարտուղար։ Նա ներգրավված է հայ համայնքի կազմակերպչական հարցերում և մշակութային նախաձեռնություններում։

Գայանե Աբրահամյան – «Միացյալ հայերը Հոլանդիայում» միության համահիմնադիր, հոգեբան։ Նրա գործունեությունն ուղղված է հայ համայնքի հոգեբանական աջակցության և ինտեգրման հարցերին։

Մարիամ Կիրակոսյան – «Լուսավոր ապագա» /Bright Future/ հոլանդական կազմակերպության տնօրեն, որը նպաստում է երիտասարդության ու սոցիալական այլ խավերի կրթական ու սոցիալական զարգացմանը։

Արմինե Ստեփանյան – քաղաքական գործիչ, FNV Vakbond արհմիության տեղական կառույցների ղեկավար, որը ներգրավված է Նիդերլանդների սոցիալական և քաղաքական կյանքում։

Karine Klyan (Քլյան) – De Bilt քաղաքապետարանի ավագանի VVD կուսակցության կողմից, որը մասնակցում է տեղական կառավարման աշխատանքներին։

Բիզնես և ձեռներեցություն

Suzanne Bagratuni – ABS Plant bv ընկերության տնօրեն, որը զբաղվում է բուսաբուծական արտադրանքի արտահանմամբ և լանդշաֆտային դիզայնով։

Hasmik Armota – բարերար և գործարար, որը աջակցում է համայնքային զարգացման նախագծերին։

Armeni Tovmadjan – La Maison Design ընկերության սեփականատեր, իրավաբանական մասնագետ, որը հաջողակ բիզնես ունի Նիդերլանդներում։

Narine Barseghyan – «Nina’s Handwork Boutique» ձեռագործ հագուստի և աքսեսուարների մասնագիտացված խանութի սեփականատեր (Ամստերդամ)։

Մելանյա Սիմոնյան- հրուշակագործության ուղղությամբ հաստատված ուսումնական կենտրոնի տնօրեն։

Արվեստ և ստեղծագործական ոլորտ

Սոնա Սահակյան (SoNa) – գեղանկարչուհի, որը ներկայացնում է հայկական արվեստն ու մշակույթը Նիդերլանդներում։

AnnyRose Nahapetian – հայտնի գեղանկարչուհի, որի աշխատանքները տարածում են հայկական արվեստը միջազգային հարթակներում։

Համայնքային գործունեություն

Մարո Քառյան – Դեն Բոսի Կոմիտաս հայ համայնքի ղեկավար, որը կազմակերպում է հայկական միջոցառումներ և համայնքային միջոցառումներ։

Նրանց ազդեցությունը Նիդերլանդահայ համայնքի վրա

Մյուսներին էլ դուք նշեք մեկնաբանությունների սյունակում, ում գիտեք  ճանաչում եք, ովքեր իրենց կյանքում հաջողություններ են արձանագրել:

Այս կանայք իրենց աշխատանքով ու նվիրվածությամբ նպաստում են ոչ միայն հայ համայնքի զարգացմանը, այլև Նիդերլանդներում հայության ճանաչմանը։ Նրանք ներգրավված են կրթության, մշակույթի, հասարակական գործունեության, քաղաքականության, ձեռներեցության և արվեստի ոլորտներում՝ պահպանելով հայկական ինքնությունը և նպաստելով հայերի ինտեգրմանը Նիդերլանդների հասարակությունում։ Նրանց ջանքերով կազմակերպվում են հայկական կրթական ծրագրեր, մշակութային միջոցառումներ, սոցիալական աջակցություն և քաղաքական նախաձեռնություններ, որոնք ծառայում են ոչ միայն հայ համայնքին, այլև լայն հանրությանը։

Շնորհավորանք

«Նիդերլանդական օրագիրը» շնորհավորում է բոլոր հայ կանանց և աղջիկներին Մարտի 8-ի  առթիվ՝ մաղթելով ուժ, հաջողություններ և երջանկություն։ Դուք եք մեր համայնքի ուժը, մշակույթի կրողը և ապագայի հիմքը։ Մեր հայ կանանց առողջություն, երջանկություն և նորանոր հաջողություններ։

Hay Azian

Հայկական Ներկայությունը օսկարակիր» «Անորա» Ֆիլմում

 ՀԵՏԱՔՐՔԻՐ ՄԱՆՐԱՄԱՍՆՈւԹՅՈւՆՆԵՐ

2025 թվականի «Օսկար» մրցանակաբաշխության մեծ հաղթողը դարձավ Շոն Բեյքերի «Անորա» ֆիլմը՝ տպավորիչ հինգ մրցանակով, այդ թվում՝ «Լավագույն ֆիլմ», «Լավագույն ռեժիսոր» և «Լավագույն գլխավոր դերասանուհի» անվանակարգերում։ Սակայն այս հաղթանակը կարևոր է ոչ միայն ամերիկյան կինոյի համար: Ֆիլմում առանցքային դերերով հանդես են եկել երկու հայ դերասաններ՝ Կարեն Կարագուլյանը և Վաչե Թովմասյանը։

Հայկական Ձայնը «Օսկարի»  Ֆիլմում

Հայկական կինոյի պատմության մեջ սա բացառիկ դեպք է. «Անորա»-ն ոչ միայն առաջին «Օսկար» հաղթած ֆիլմերից է, որտեղ հայ դերասաններն ունեն ոչ էպիզոդիկ դերեր, այլև այն եզակի հոլիվուդյան ֆիլմերից է, որտեղ առատորեն հնչում է հայերեն՝ փողոցային, ոչ գրական տարբերակով լեզուն։

Ֆիլմի իրադարձությունները ծավալվում են Նյու Յորքում, որտեղ մերկապարուհի Անորա Միխեևան (Մայքի Մեդիսոն) ծանոթանում է ռուս օլիգարխի որդու հետ։ Պատմության զարգացումներում տեղ է գտնում նաև հայ համայնքը, որտեղ ընդգրկված են Կարեն Կարագուլյանը և Վաչե Թովմասյանը։

Ովքե՞ր են Հայ Դերասանները «Անորա»-ում

Կարեն Կարագուլյան – Հայազգի դերասանը, որն արդեն երկար տարիներ հանդես է գալիս անկախ ամերիկյան կինոյում, այս ֆիլմում մարմնավորում է հայկական համայնքի ներկայացուցչի՝ մեծ ազդեցություն ունեցող մարդու, ով առնչվում է գլխավոր հերոսների ճակատագրերին։

Վաչե Թովմասյան – Հայկական շոուբիզնեսի հայտնի դեմքը՝ Վաչե Թովմասյանը, առավել հայտնի է հումորային ժանրում, սակայն «Անորա»-ում նա ներկայացել է ավելի լուրջ կերպարով։

Հայերենը՝ Հոլիվուդյան Ֆիլմում

Ֆիլմի առանցքային մանրամասներից մեկն այն է, որ երկխոսությունների զգալի մասում հնչում է հայերեն, ինչը հոլիվուդյան կինոյում մեծ հազվադեպություն է։ Եթե նախկինում հայերենը երբեմն կարող էր հայտնվել ֆիլմերում որպես էկզոտիկ տարր, ապա «Անորա»-ում այն դառնում է բնական բաղադրիչ՝ արտացոլելով Նյու Յորքի բազմազգ համայնքային կյանքը։

Ազդեցությունն ու Հայերի Հպարտությունը

Հայ հանդիսատեսի համար սա ոչ միայն ուրախալի փաստ է, այլև կինոարվեստի պատմության կարևոր էջ։ Հետաքրքիր է, որ վերջին տարիներին հայկական դերասաններն ու կինեմատոգրաֆիստները սկսել են ավելի ակտիվ ներգրավվել միջազգային նախագծերում, և այս հաջողությունը կարող է ճանապարհ բացել նոր հնարավորությունների համար։

«Անորա»-ի հաղթանակն ապացուցեց, որ որակյալ պատմությունները, անկախ իրենց ծագումից, կարող են գրավել աշխարհը։ Իսկ Կարեն Կարագուլյանի և Վաչե Թովմասյանի մասնակցությունն այս պատմությանը հպարտության նոր առիթ դարձավ հայ համայնքի համար։

Հոլիվուդը կրկին լսեց հայերեն, այս անգամ՝ հաղթական ֆիլմում։

03.03.2025/Նիդ.օրագիր/Hay Azian

Armenian Presence in Oscar-Winning “Anora” Film

INTERESTING DETAILS

The big winner of the 2025 “Oscar” Awards was Sean Baker’s film “Anora”, with an impressive five awards, including in the nominations “Best Picture”, “Best Director” and “Best Leading Actress”. However, this victory is important not only for American cinema. Two Armenian actors, Karen Karagulyan and Vache Tovmasyan, played key roles in the film.

Armenian Voice in the “Oscar” Film

This is a unique case in the history of Armenian cinema. “Anora” is not only one of the first “Oscar”-winning films in which Armenian actors have non-episode roles, but also one of the few Hollywood films in which the Armenian language is abundantly spoken, in its street, non-literary version.

The events of the film take place in New York, where stripper Anora Mikheeva (Mike Madison) meets the son of a Russian oligarch. The developments of the story also involve the Armenian community, which includes Karen Karagulyan and Vache Tovmasyan.

Who are the Armenian Actors in “Anora”?

Karen Karagulyan – An Armenian actor, who has been acting in independent American cinema for many years, in this film he plays a representative of the Armenian community, a person of great influence, who is involved in the fates of the main characters.

Vache Tovmasyan – A famous figure of Armenian show business, Vache Tovmasyan, is best known for his humorous genre, but in “Anora” he appeared in a more serious character.

Armenian in a Hollywood Film

One of the key details of the film is that a significant part of the dialogues is in Armenian, which is a great rarity in Hollywood cinema. If previously Armenian could sometimes appear in films as an exotic element, then in “Anora” it becomes a natural component, reflecting the multinational community life of New York.

Influence and Pride of Armenians

For the Armenian audience, this is not only a joyful fact, but also an important page in the history of cinema. Interestingly, in recent years, Armenian actors and cinematographers have begun to be more actively involved in international projects, and this success may open the way for new opportunities.

The victory of “Anora” proved that quality stories, regardless of their origin, can conquer the world. And the participation of Karen Karagulyan and Vache Tovmasyan in this story became a new reason for pride for the Armenian community.

Hollywood heard Armenian again, this time in a triumphant film.

03.03.2025/Nid.diary/Hay Azian

KeyOh – Հայկական երաժշտության ձայնը միջազգային բեմերում

Կարինե Օհանյանը, առավել հայտնի որպես KeyOh, բելգիահայ երգչուհի և մոդել է, որը համարձակորեն միաձուլում է ժամանակակից երաժշտական ոճերը հայկական երաժշտության տարրերի հետ։ Նրա հիփ-հոփ, R’n’B, փոփ և էլեկտրոնային երաժշտության համադրությունները նրան դարձրել են յուրօրինակ արտիստ միջազգային ասպարեզում։ KeyOh-ի երգերը հասանելի են տարբեր հարթակներում, ներառյալ Apple Music և SoundCloud: KéyOh-ի երաժշտական կարիերան սկսվել է դեռ վաղ տարիքից, երբ նա մեծ հետաքրքրություն էր ցուցաբերում երգեցողության և բեմական արվեստի նկատմամբ։ Նրա ստեղծագործությունները պարային և հիփ-հոփ ոճերում են, որոնք հաճախ համեմված են հայկական ազգային երաժշտության տարրերով։ Նա համագործակցել է միջազգային կատարողների հետ, այդ թվում՝ բրիտանացի արտիստ ShaoDow-ի հետ, որի հետ 2016 թվականին ներկայացրել է «Eyes Wide Shut» երգը։ KéyOh-ն առանձնանում է իր էներգետիկ կատարումներով, բեմական ազատ շարժումներով և հզոր ձայնային մատուցմամբ։ Նա կարողանում է համադրել փափուկ մեղեդայնությունն ու արտահայտիչ վոկալային տեխնիկան՝ ստեղծելով երաժշտական յուրահատուկ ոճ։

«Yaribo»․ Հայկական երաժշտության ժամանակակից վերարտադրություն

KeyOh-ի վերջին աշխատանքներից մեկը՝ «Yaribo» երգը, հայկական երաժշտության և ժամանակակից փոփ-էլեկտրոնային հնչյունների յուրահատուկ համադրություն է։ Թեև երգը ամբողջությամբ հայերեն չէ, այն ներառում է հայերեն բառեր, օրինակ՝ «Յար, բոյիդ մեռնեմ», որը հայկական սիրային երգերի ավանդական արտահայտություն է։ Երգում նկատելի են ռիթմիկ առանձնահատկությունները , հայկական դուդուկի նրբագեղ հնչյունները և արևմտյան պարային երաժշտության բիթերը, ինչը ստեղծում է յուրօրինակ ու գրավիչ հնչողություն։

KeyOh-ն հայկական երաժշտությունը ներկայացնում է նոր ձևաչափով, ինչը հնարավորություն է տալիս տարբեր ազգությունների ունկնդիրներին ծանոթանալ հայկական մշակույթին։ KeyOh-ն իր երաժշտական ուղին դիտարկում է ոչ միայն որպես անհատական արտահայտամիջոց, այլև հայկական մշակույթը օտարներին ներկայացնելու հնարավորություն։ Նրա նախաձեռնած «Yaribo» challenge-ը սոցիալական մեդիայում մեծ արձագանք է գտել, ներգրավելով տարբեր ազգությունների մարդկանց, ովքեր սովորում են հայերեն արտահայտություններ և սկսում են ավելի հետաքրքրվել հայկական երաժշտությամբ։

Հասարակական գործունեությունն ու ազգային ինքնության պահպանումը KéyOh-ն իր երաժշտությունը դիտարկում է ոչ միայն որպես արտահայտման միջոց, այլև որպես հայկական մշակույթը միջազգային լսարանին ներկայացնելու հնարավորություն։ Նա ակտիվորեն մասնակցել է հասարակական տարբեր նախաձեռնությունների՝ հատկապես 44-օրյա պատերազմի օրերին, երբ իր արվեստով բարձրաձայնել է մարդասիրության և հանդուրժողականության կարևորության մասին։ Համագործակցելով եվրոպական տարբեր երաժիշտների հետ՝ KéyOh-ն իր երգերում երբեմն օգտագործում է հայկական ազգային երաժշտական գործիքներ, ինչպիսիք են դուդուկն ու քամանչան։ Համագործակցելով եվրոպական տարբեր երաժիշտների հետ՝ KeyOh-ն իր երաժշտության միջոցով հայկական մշակույթը հասցնում է նոր լսարանների։ Նա իր երգերում երբեմն օգտագործում է հայկական ազգային երաժշտական գործիքներ, ինչպիսիք են դուդուկն ու քամանչան, որոնք հայկական ավանդական երաժշտության կարևոր տարրերն են։

Անձնական Կյանքը և Ստեղծագործական Տեսլականը 2016 թվականին Բեռլինում KeyOh-ն ծանոթացել է հույն երգիչ-երգահան Ջեյսոն ՄքՆայթին, որի հետ համագործակցությունը վերածվել է սիրո։ 2018 թվականին նրանք ամուսնացել են Հունաստանում՝ Պեֆկոխորիում, կազմակերպելով հարսանիք, որտեղ միախառնվել են հայկական և հունական երաժշտական և մշակութային տարրերը։ KeyOh-ն իր երաժշտական գործունեությունը դիտարկում է որպես հայկական ինքնության պահպանման և տարածման միջոց։ Նա նախատեսում է հետագայում էլ ավելի խորանալ հայերեն երգերի ստեղծման մեջ, ինչը նրան կարող է դարձնել կապող օղակ հայկական և միջազգային երաժշտական աշխարհների միջև։ KeyOh-ն ոչ միայն տաղանդավոր երգչուհի է, այլև մշակութային դեսպան, ով իր արվեստով նպաստում է հայկական երաժշտության ճանաչմանը համաշխարհային մակարդակում։ Նրա ստեղծագործություններում համատեղվում են արևմտյան նորաձև ռիթմերն ու հայկական ավանդույթները, ինչը նրան դարձնում է իր տեսակի մեջ եզակի, յուրօրինակ և ճանաչելի արտիստ։ KeyOh-ի նոր երաժշտական ոճը կարող է մեծ արձագանք գտնել ինչպես հայկական, այնպես էլ միջազգային բեմերում՝ ներկայացնելով հայկական երաժշտության ժամանակակից ու նորաձև կողմը։ Նրա ստեղծագործությունները նոր շունչ են հաղորդում ազգային մշակույթին և կապող օղակ են հայկական ու գլոբալ երաժշտական աշխարհների միջև։ Եթե նա շարունակի զարգացնել այս ուղղությունը, ապա կարող է դառնալ այն արտիստներից մեկը, ով ոչ միայն կպահպանի հայկական երաժշտական ավանդույթները, այլև դրանք կներկայացնի նոր ձևաչափով՝ միջազգային լսարանի համար ավելի հասանելի ու գրավիչ դարձնելով հայկական հնչողությունը։

KéyOh․ Երաժշտությունից մինչև «Glam Mom Magazine» հանդեսի ստեղծում

Ուժը, Նվիրվածությունը և Սերը

Երբ խոսում ենք KéyOh Ohanyan-ի մասին, չենք կարող անտեսել նրա տպավորիչ ճանապարհը՝ երգչուհուց մինչև «Glam Mom Magazine» հանդեսի հիմնադիր ու գեղարվեստական խմբագիր։ Կարինե Օհանյանը ապացուցեց թե ինչպես նվիրվածությունն ու տքնաջան աշխատանքը կարող են վերածվել զգալի հաջողության։ Երաժշտության աշխարհում իր անունը հաստատելուց հետո ստեղծեց «Glam Mom Magazine» հանդեսը, որը դարձել է մայրերի համար ամենաընթերցված ամսագրերից մեկը` սկզբում Բելգիայում, այնուհետև Բենիլյուքսում, և այժմ տարածվում է ամբողջ աշխարհում։

Միջազգային բեմից դեպի նոր հնարավորություններ KéyOh-ն ստեղծագործական ուղին սկսեց 2005 թվականին, երբ նա մուտք գործեց երաժշտական աշխարհ։ Կարինեի կատարումները վերածվեցին միջազգային հիթերի, իսկ ճանապարհորդությունները բացեցին նոր հորիզոններ։ Այդ տարիները լի էին անմոռանալի պահերով, բեմական ելույթներով և նոր համագործակցություններով։ «Ես հանդիպեցի անհավանական մարդկանց, ստեղծեցի անմոռանալի հիշողություններ և իսկապես ապրեցի իմ երազանքը», – հիշում է KéyOh-ն։ Սակայն հաջողությունը հեշտությամբ չի տրվել։ Շոու բիզնեսի մասին չիմանալով՝ նա տարիներ շարունակ ձայնագրվում էր ստուդիաներում՝ սկսած նկուղներից մինչև տանիքներ վեր ելնելով։ Դա միշտ չէ, որ հաճելի էր, բայց նա երբեք չհանձնվեց։ Նա հիշում է, որ ընտանիքը ստիպված է եղել հեռանալ Հայաստանից, երբ ինքը 11 տարեկան էր․ այդ դժվար ժամանակները նրա մեջ ձևավորեցին հաստատակամություն ու պայքարի ուժ։ KéyOh-ի հայրը սովորեցնում էր` լինել միշտ լավագույնը, կամ ընդհանրապես չզբաղվել տվյալ գործով։ Մայրության նոր մարտահրավերները և «Glam Mom Magazine-ի ծնունդը

Երբ KéyOh-ն մայր դարձավ, նա իր երաժշտական կարիերայի բարձրակետում էր։ Նրա երգերը Բելգիայում  հիթ-շքերթների շարքում առաջինն էր, թողարկել էր օծանելիքների շարքը և աշխատում էր նոր ալբոմի վրա։ Բայց 2020-ին վրա հասավ քովիդի համաճարակը ու փոխեց ամեն ինչ․ բեմերը դատարկվեցին, համերգները չեղարկվեցին, իսկ KéyOh-ն կանգնեց նոր մարտահրավերի առաջ։

«Որպես մայր, ես չէի կարող ինձ թույլ տալ կանգ առնել: Ես պարտավորություններ ունեի: Հենց այդ ժամանակ ես դիմեցի առցանց հարթակներին և սոցիալական լրատվամիջոցներին։ Եվ այսպես ծնվեց «Glam Mom Magazine-ը»։  KéyOh-ի նպատակը պարզ էր՝ ստեղծել տպագիր հարթակ մայրերի համար, որտեղ նրանք կարող են կիսվել իրենց պատմություններով, աջակցել միմյանց և ոգեշնչվել։

«Glam Mom Magazine» Ամսագիրը սկզբում տարածվեց Բելգիայում, բայց արագորեն դարձավ Բենիլյուքսի ամենաընթերցվող ամսագրերից մեկը։

«Ես երբեք չէի պատկերացնում, որ այն այսպիսի մեծ հաջողություն կունենա։ Բայց կարծում եմ, որ դա այն պատճառով է, որ այն կառուցվել է իրական նվիրվածության ու հոգատարության հողի վրա»։

Ամսագրի հիմնադրման առաջին իսկ օրվանից KéyOh-ի քույրը՝ Աննան, մեծ աջակցություն է ցուցաբերել՝ ասելով. «Դու կարող ես դա անել, և մենք միասին դա կանենք»։

«Glam Mom Magazine»-ի առաքելությունը և հաջողության գրավականը

«Glam Mom Magazine»-ը ձգտում է ցույց տալ, որ մայրությունը խոչընդոտ չէ կարիերայի աճի, ոճի կամ անձնական զարգացման համար։ Ամսագրում ներկայացվում են հաջողակ մայրեր տարբեր բնագավառներից՝ բիզնես, նորաձևություն, մշակույթ և այլ ոլորտներ։

«Եթե մենք, կանայք, բավականաչափ ուժեղ ենք, որպեսզի կյանք բերենք այս աշխարհ, ապա այդ ուժը բավական է հասկանալու համար, որ մենք կարող ենք անել ամեն ինչ և ապրել այդ կյանքը լիարժեք՝ համատեղելով այն մեր երեխաների հետ»։

Ամսագրի խմբագրական թիմը բաղկացած է 17 տարբեր ոլորտների մասնագետներից`  փորձագետներ, ուսուցիչներ, իրավաբաններ, անգամ դիմահարդարներ ու վարսավիրներ, ինչը թույլ է տալիս կատարյալ ներկայացնելու կանացի գեգեցկության ու մայրության բոլոր կողմերը։  Այս տարի թողարկվել է ամսագրի 25-րդ համարը, այն ընդգրկում է Բենիլյուքսի ամենահաջողակ  ազդեցիկ կանանց-մայրերի մասին, ովքեր իրենց ոճով ու կյանքի փորձով հետաքրքիր օրինակ են բազմաթիվ ընթերցողներին։

Ապագայի պլանները և նոր նախագծերը

Այս պահին KéyOh-ն կենտրոնացած է ձայնային վնասվածքը վերականգնվելու վրա, այդ իսկ պատճառով ժամանակավորապես դադարեցրել է բեմական ելույթները։ Բայց դա չի նշանակում, որ նա լքել է երաժշտությունը․ «Ես դեռ երգեր եմ գրում այլ արտիստների համար։ Երաժշտությունը միշտ իմ առաջին սերն է լինելու»։

Բացի այդ, նա աշխատում է նոր նախագծի իրականացման վրա, որը դեռ չի բացահայտում: Թեև նրա կարծիքով այն դուրս է հարմարավետության գոտուց, բայց նա մեծ ոգևորությամբ է դրան վերաբերվում։

«Ես դեռ  չեմ կարող  կիսվել, բայց խոստանում եմ, որ արժե սպասել»։

KéyOh-ն որպես կնոջ ուժի մարմնավորում

KéyOh-ի անցած ճանապարհը ապացույցն է այն բանի, որ  հաստատակամությունը,  նվիրվածությունը, քրտնաջան աշխատանքը և սերը կարող են հաղթահարել ցանկացած դժվարություն ու տանել դեպի մեծ հաղթանակներ։ Նա ոչ միայն հաջողակ երաժիշտ է, այլև ազդեցիկ գործարար կին, ով ոգեշնչում է հազարավոր մայրերին իրենց երազանքները հետապնդելու և իրականացնելու:

Այսօր նա ոչ միայն հաջողակ երաժիշտ է, այլև ազդեցիկ գործարար կին, ում ջանքերի շնորհիվ «Glam Mom Magazine»-ը վերածվել է միջազգային հարթակի, որտեղ մայրերը կարող են գտնել իրենց վերաբերվող ամեն  աջակցություն ։

KéyOh-ն շարունակում է իր առաքելությունը՝ ոգեշնչելու կանանց և մայրերին ամբողջ աշխարհում, ապացուցելով, որ կանայք կարող են անել ամեն ինչ լինել՝ ուժեղ մայրեր, հաջողակ բիզնես-լիդերներ և ստեղծագործական աշխարհում առաջնորդներ։

Hay AZIAN

«Նիդերլանդական օրագիր»

Շարունակական ոճրագործություն

 Հայաստանում նշվում է Ադրբեջանական ԽՍՀ-ում կազմակերպված ջարդերի զոհերի հիշատակի և բռնագաղթված հայ բնակչության իրավունքների պաշտպանության օրը

1988 թվականի փետրվարի 27-29-ը Ադրբեջանի Սումգայիթ քաղաքում տեղի ունեցած բռնությունները, որոնք պատմության մեջ մտան որպես Սումգայիթի ջարդեր, դարձան հայ ժողովրդի դեմ իրականացված առաջին զանգվածային հարձակումներից մեկը Խորհրդային Միության վերջին տարիներին։ Այս իրադարձությունների ընթացքում հայերը ենթարկվեցին սպանությունների, խոշտանգումների և ունեցվածքի թալանի։ Պաշտոնական տվյալներով զոհերի թիվը հասնում է մի քանի տասնյակի, սակայն ոչ պաշտոնական աղբյուրները նշում են, որ այն կարող է հասնել մինչև հազար։

Այս ողբերգական դեպքերը չդատապարտվեցին պատշաճ ձևով, ինչը հետագա տարիներին հանգեցրեց հայության դեմ նոր հանցագործությունների՝ Բաքվում (1990) և Գանձակում (1988-1990) տեղի ունեցած ջարդերին։ Հայերի բռնի տեղահանությունը, զանգվածային սպանությունները և հակահայկական քաղաքականությունը նպաստեցին Արցախի հակամարտության խորացմանը։

Հիշատակի միջոցառումներ Նիդերլանդներում

 Տարիներ շարունակ Նիդերլանդների հայ համայնքը փետրվարի վերջին կազմակերպում էր հիշատակի միջոցառումներ՝ հարգանքի տուրք մատուցելով Սումգայիթի, Բաքվի և Գանձակի ջարդերի զոհերին։ Հաագայում, Ադրբեջանի դեսպանատան առջև, ամեն տարի անցկացվում էր բողոքի ակցիաներ, որոնց ընթացքում հայ համայնքի ներկայացուցիչները պահանջում են միջազգային դատապարտում այս ոճրագործությունների համար։

Բացի բողոքի ակցիաներից, կազմակերպվում էին նաև սեմինարներ և քննարկումներ, որոնց նպատակն էր բարձրացնել իրազեկվածությունը հայ ժողովրդի դեմ կատարված հանցագործությունների մասին։ Միջոցառումներին մասնակցում են ինչպես հայ համայնքի անդամները, այնպես էլ տարբեր  քաղաքական գործիչներ, իրավապաշտպաններ և լրագրողներ։

Նիդերլանդական մամուլի արձագանքը

Իհարկե, Նիդերլանդական օրագիրը կանոնավոր լուսաբանել է այս միջոցառումները, ուղիղ ռեպորտաժներ վարել տեղից։ Նիդերլանդների առաջատար լրատվամիջոցները, այդ թվում՝ "Het Parool", "De Telegraaf" և "Algemeen Dagblad" թերթերը ևս պարբերաբար անդրադարձել են հայ համայնքի կազմակերպած ակցիաներին։ Օրինակ, 2023 թվականի փետրվարի 28-ին "Het Parool" թերթը հրապարակեց հոդված՝ լուսաբանելով Հաագայում տեղի ունեցած բողոքի ակցիան, որտեղ հայ համայնքի ներկայացուցիչները պահանջում էին արդարություն Սումգայիթի ջարդերի զոհերի համար։

Նիդերլանդների հայ համայնքը կոչ է արել երկրի կառավարությանը և միջազգային հանրությանը՝պաշտոնապես ճանաչել և դատապարտել Սումգայիթի, Բաքվի և Գանձակի ջարդերը որպես հայ ժողովրդի դեմ իրականացված ցեղասպանական գործողություններ, ապահովել, որ Ադրբեջանի կողմից կատարված հանցագործությունները չմնան անպատիժ, ձեռնարկել քայլեր Արցախի ժողովրդի անվտանգության երաշխավորման ուղղությամբ։

Սումգայիթի, Բաքվի և Գանձակի ջարդերին միջազգային հանրության կողմից պատշաճ գնահատական չտալու հետևանքը դարձավ այն, որ Ադրբեջանը շարունակում է հակահայկական քաղաքականությունը, որի գագաթնակետը Արցախյան 2023 թվականի պատերազմն էր։ Այսօր Արցախն ամբողջությամբ հայաթափվել է, իսկ Բաքվում ընթանում է Արցախի ղեկավարության խայտառակ ու անօրինական դատավարությունը, ինչը վկայում է Ադրբեջանի կողմից միջազգային իրավունքի կոպտագույն խախտումների մասին։

ՆիդերլանդաՀայ համայնքի շարունակական պայքարը և հիշատակի միջոցառումները նպատակ ունեն ոչ միայն հարգելու զոհերի հիշատակը, այլև կանխելու նմանատիպ հանցագործությունների կրկնությունը ապագայում։ Պատմական արդարության վերականգնումը անհրաժեշտ է՝ խուսափելու հետագա ողբերգություններից։ Ցավոք, այսօր ժամանակը նոր ու ավելի բարդ մարտահրավերներ է նետում, իսկ արդարության վերականգման համար կարծես նախադրյալներ  չկան:

27.02.2025/Նիդ.օրագիր/Hay Hay  Azian

Այս թեմայով այլ հրապարակումներ 

 

https://niderlandakan.livejournal.com/367466.html

-

https://niderlandakan.livejournal.com/248390.html

-

https://niderlandakan.livejournal.com/156912.html

Վառնայի Սուրբ Սարգիս եկեղեցու հոգևոր հովիվ Տեր Արմեն Մելքոնյանը կրկին հակասությունների կենտրոնում

Տեր Արմեն Մելքոնյանը 

26.02.2025/ Նիդ.օրագիր/Hay Azian

Վառնայի Սուրբ Սարգիս եկեղեցու հոգևոր հովիվ Տեր Արմեն Մելքոնյանը կրկին հակասությունների կենտրոնում

Տեր Արմեն Մելքոնյանը, ով նախկինում ծառայել է Նիդերլանդներում և Բելգիայում, արդեն իսկ հայտնվել էր եկեղեցական վեճերի և տարաձայնությունների մեջ։ Նրա ծառայության վերաբերյալ որոշ հակասություններ էին առաջացել, ինչը հանգեցրել էր անգամ նրան կարգալույծ անելու քննարկմանը։ Չնայած այս ամենին, նա շարունակում էր իր հոգևոր գործունեությունը, ինչը առաջացնում էր տարբեր արձագանքներ։

Վերջերս Տեր Արմեն Մելքոնյանը կրկին հայտնվել է ուշադրության կենտրոնում՝ այս անգամ Բուլղարիայի Վառնա քաղաքում։ 2025 թվականի փետրվարի 18-ին Արևմտյան Եվրոպայի Հայրապետական Պատվիրակ, գերաշնորհ Խաժակ արքեպիսկոպոս Պարսամյանը պաշտոնական նամակով պահանջել է, որ Տեր Արմեն Մելքոնյանը անհապաղ դադարեցնի իր ծառայությունը Վառնայում և մինչև մարտի 3-ը վերադառնա իր նախնական նշանակման վայր՝ Արևմտյան Եվրոպայի Հայրապետական Պատվիրակության շրջանակներում։

Ի պատասխան՝ Տեր Արմեն Մելքոնյանը հանդես է եկել հայտարարությամբ, որտեղ նշել է, որ տարիներ շարունակ Վառնայի Սուրբ Սարգիս եկեղեցին մնացել է առանց քահանայի, և համայնքը՝ առանց հոգևոր խնամքի։ Նա ընդգծել է, որ Վառնայի հայ հավատացյալները ինքնուրույն են ընտրել իրենց հոգևոր առաջնորդին, և ինքն այստեղ է ժողովրդի հրավերով։

Վառնայի Սուրբ Սարգիս եկեղեցու նշանակությունը

Վառնայի կենտրոնական հատվածում՝ Խան Ասպարուխի անվան փողոցում գտնվող Սուրբ Սարգիս եկեղեցին հիմնադրվել է 1844 թվականին և հանդիսանում է տեղի հայ համայնքի կարևոր հոգևոր կենտրոններից մեկը։ Սակայն վերջին տարիներին այն երկար ժամանակ գործել է առանց մշտական հոգևոր հովվի։

Տեր Արմեն Մելքոնյանը պնդում է, որ իր ներկայությունը Վառնայում օրինական է, և համայնքը ցանկանում է, որ նա շարունակի իր ծառայությունը։ Նա նաև հարցադրում է անում՝ ինչու թեմի առաջնորդությունն այսքան տարի անտեսել է Վառնայի հավատացյալներին և չի ուղարկել հոգևոր սպասավոր։

Այս հարցը շարունակում է բարդացնել Վառնայի հայ համայնքի և եկեղեցական իշխանությունների հարաբերությունները։ Մինչ օրս անհայտ է, թե ինչ լուծում կգտնվի այս հակասությանը։

Տեր Արմեն Մելքոնյանը տեղադրելով իր նամակագրությունը Արևմտյան Եվրոպայի առաջնորդ Խաժակ արքեպիսկոպոս Պարսամյանի հետ հետևյալ գրառումն է կատարել իր ֆեյսբուքյան էջում.
«Բոլոր անոնց, որոնք կը պնդեն, թէ իմ ծառայութիւնը անօրինական է, հիմա ի՞նչ կարծիքի են. երթամ թէ մնամ❓
Այս նամակը, որ թվագրված է 2025 թվականի Փետրվարի 18-ին, պաշտոնական հաղորդագրութիւն է, որ ուղղուած է Տ. Արմէն Քհնյ. Մելքոնեանին՝ Սրբազան Խաժակ Արքեպիսկոպոս Պարսամեանի կողմից։ Սրբազանը պահանջում է, որ Տ. Արմէնը անհապաղ դադարեցնի իր ծառայութիւնը Վառնայում և մինչև 2025 թվականի Մարտի 3-ը վերադառնա Արեւմտեան Եւրոպայի Հայրապետական Պատուիրակութեան շրջանակներում իր նշանակման վայր։
Վերջում, նամակը հույս է արտահայտում, որ Տ. Արմէնը կը լսի այս կոչը։
----------
Երբ տարիներ շարունակ համայնքը աղերսած էր հոգեւոր հովիւ ունենալու, բայց անտեսուած էր, երբ Սուրբ Սարգիս եկեղեցին մնացած էր առանց քահանայի, եւ երբ հաւատացեալները իրենց իրաւունքը կ'օգտագործէին՝ ընտրելու իրենց հոգեւոր առաջնորդը, այդ ժամանակ ոմանք կը պնդէին, թէ իբրեւ ես եկած եմ անօրինական կերպով։
Այդ նոյն մարդիկ, որոնք տարիներ շարունակ լռեցին, երբ Վառնայի հայութիւնը առանց հոգեւոր խնամքի էր, այսօր ի՞նչ կ'ըսեն❓
Եթէ կը պնդեն, որ ես անօրէն եկած եմ, թող բացատրեն, թէ ինչու չկատարեցին իրենց պարտականութիւնը եւ հոգեւոր սպասաւոր չուղարկեցին։
Եթէ կը պնդեն, որ թեմը իր առաջնորդն ունի, ապա ինչո՞ւ մինչեւ օրս անոնք չեն հոգացած Վառնայի համայնքին մասին։
Հիմա, երբ ժողովուրդը ունի իր քահանան, երբ եկեղեցին դարձեալ կենդանի դարձած է, եւ երբ մարդիկ ամէն կիրակի եկեղեցի կու գան աղօթելու, կը հարցնեմ՝
Ի՞նչ կարծիքի էք, երթամ թէ մնամ❓
Ուրիշներ կրնան պառակտում, խառնաշփոթ եւ կեղծ մեղադրանքներ տարածել, բայց փաստերը պարզ են՝
✅ Ես պաշտօնապէս արձակուած եմ, եւ իմ եկեղեցական ծառայութիւնս օրինական է։
✅ Վառնայի ժողովուրդը իրաւունք ունի ունենալու իր ընտրած հոգեւոր հովիւը։
✅ Ես այստեղ եմ, որովհետեւ ժողովուրդը զիս հրաւիրած է, եւ ես կը շարունակեմ ծառայել, քանի դեռ այդ կանչը կը մնայ կենդանի։
Ուրեմն՝ ո՞ւր երթամ❓ Մնալու է որ իմ կոչումն է։
Ո՞ւր երթամ, երբ իմ ծառայութիւնս օրինական է։
Ո՞ւր երթամ, երբ հաւատացեալները կ'ըսեն. Տէր Հայր, մեր հետ մնացէք։
Իմ առաքելութիւնը ժողովուրդին հետ է, ոչ թէ քաղաքական խաղերու մէջ։
Եկեղեցին ժողովուրդինն է, եւ ես այստեղ եմ՝ ծառայելու Աստուծոյ եւ իմ հաւատացեալներուն։
Ովքեր կ'ուզեն ճշմարտութիւնը տեսնել՝ թող տեսնեն։ Ովքեր կը շարունակեն խօսիլ՝ թող խօսին։
Իմ ուղին յստակ է՝ ծառայութիւն, աղօթք եւ հաւատքի պահպանութիւն։ ✝️🙏»:

----------

Տեր Արմեն Մելքոնյանի մասին այլ հրապարակումներ

https://www.nidoragir.com/2016/09/blog-post_18.html

-

https://www.nidoragir.com/2022/06/blog-post_29.html

-

https://www.nidoragir.com/2022/07/sxagrum.html

Լենին-Աթաթուրք հարաբերությունները և Հայաստանը

20-րդ դարի սկզբին, հատկապես 1917-ի Ռուսական հեղափոխությունից և 1920-ականների թուրքական ազգային-ազատագրական պայքարից հետո, Խորհրդային Ռուսաստանը և Մուստաֆա Քեմալի ղեկավարած Թուրքիայի ազգային շարժումը ձևավորեցին սերտ քաղաքական և ռազմական համագործակցություն։ Այս հարաբերությունները մեծ ազդեցություն ունեցան նաև Հայաստանի ճակատագրի վրա։

Խորհրդային Ռուսաստանի և Քեմալական Թուրքիայի համագործակցության նախապատմությունը

1919-1922 թվականներին Թուրքիայում ընթանում էր Ազգային-ազատագրական պատերազմը, որը ղեկավարում էր Մուստաֆա Քեմալը (Աթաթուրքը)։ Այդ ընթացքում Օսմանյան կայսրության նախկին տարածքներում ստեղծվում էին նոր պետություններ, այդ թվում՝ Հայաստանի Հանրապետությունը (1918-1920)։

Մյուս կողմից, 1917-ի Հոկտեմբերյան հեղափոխությունից հետո Խորհրդային Ռուսաստանը փորձում էր պահպանել իր իշխանությունը և տարածել կոմունիստական գաղափարախոսությունը։ Թուրքիան և Խորհրդային Ռուսաստանը գտնվելով միջազգային մեկուսացման մեջ, սկսեցին միմյանց օգնել։

Մուստաֆա Քեմալի նամակը Լենինին և Խորհրդային օգնությունը

1920 թվականի ապրիլի 26-ին Մուստաֆա Քեմալը նամակ ուղարկեց Լենինին՝ առաջարկելով համագործակցություն և խնդրելով ռազմական ու ֆինանսական օգնություն։Լենինը դրական արձագանքեց՝ համարելով, որ քեմալական շարժումը արևմտյան ուժերի դեմ պայքարում կարող է լինել Խորհրդային Ռուսաստանի դաշնակից։

1920-1922 թվականներին Խորհրդային Ռուսաստանը տրամադրեց Թուրքիային՝

• Մոտ 10 միլիոն ոսկի ռուբլի,

• Զենք, զինամթերք և ռազմական հանդերձանք,

• Սնունդ և այլ մատակարարումներ, որոնք վճռորոշ նշանակություն ունեցան քեմալական բանակի համար։

Լենին-Աթաթուրք նամակագրության մասին փաստերը

Պատմական աղբյուրները վկայում են, որ 1920-ականներին Լենինը և Աթաթուրքը հաստատել են դիվանագիտական հարաբերություններ, սակայն նրանց միջև նամակագրության կոնկրետ բովանդակության մասին պաշտոնական հաստատված տեղեկատվություն չկան ու դրա բովանդակությունը հանրայնացված չէ։

Ավելին, խոսվում է, որ ԱՄՆ-ի արխիվներում հնարավոր է պահպանված լինի Լենինի՝ հայերի վերաբերյալ կոնկրետ նամակի բովանդակությունը, սակայն դրա իսկությունը ևս հաստատված չէ։

 Այսպիսով, թեև առկա են  Լենին-Աթաթուրք նամակագրության մասին տեղեկություններ, դրանց փաստացի բովանդակությունը մնում է չբացահայտված:

Խորհրդային Ռուսաստան-Թուրքիա պայմանագրերը և Հայաստանի ճակատագիրը

Մոսկվայի պայմանագիր (16 մարտի, 1921 թ.)

• Թուրքիային անցան Կարսի, Արդահանի, Սուրմալուի (Արարատ լեռով հանդերձ) տարածքները,

• Նախիջևանը հանձնվեց Խորհրդային Ադրբեջանին՝ որպես ինքնավար շրջան,

• Հայաստանի հետ սահմանները որոշվեցին Խորհրդային Ռուսաստանի և Թուրքիայի միջև՝ ի վնաս Հայաստանի։

Կարսի պայմանագիր (13 հոկտեմբերի, 1921 թ.)

• Վերահաստատեց Մոսկվայի պայմանագրի սահմանային փոփոխությունները,

• Կնքվեց Թուրքիայի և Խորհրդային Հայաստանի, Ադրբեջանի ու Վրաստանի միջև։

Մոսկվայի և Կարսի պայմանագրերի իրավական վիճահարույց բնույթը

Այս պայմանագրերի իրավական վավերականությունը մինչ օրս քննարկման թեմա է ինչպես պատմաբանների, այնպես էլ իրավաբանների շրջանում։

1. Կողմերի լեգիտիմության հարցը

• 1921-ին Թուրքիան դեռևս միջազգային ճանաչում ունեցող պետություն չէր. Օսմանյան կայսրությունը իրավաբանորեն դեռ գոյություն ուներ։

• Հայաստանի, Վրաստանի և Ադրբեջանի խորհրդային հանրապետությունները դեռևս ԽՍՀՄ-ի կազմում չէին, իսկ նրանց փաստացի ներկայացնում էր Մոսկվան։

2. Միջազգային ճանաչման բացակայությունը

• Մոսկվայի պայմանագիրը չեղարկեց նախկին ռուս-թուրքական պայմանագրերը (1878-ի Սան Ստեֆանոյի և Բեռլինի պայմանագրերը)՝ առանց միջազգային իրավունքի լիարժեք հիմքի։

• Կարսի պայմանագիրը ստորագրվեց առանց Հայաստանի ժողովրդի կամքարտահայտության։

3. Հայաստանի Հանրապետության իրավունքը տարածքների վրա

• 1918-1920 թթ. Հայաստանի Հանրապետությունը միջազգային ճանաչում ուներ,

• 1920-ի Սևրի պայմանագրով Հայաստանին էին անցել Արևմտյան Հայաստանի որոշ տարածքներ,

• Սակայն, Մոսկվայի և Կարսի պայմանագրերով այդ տարածքները փոխանցվեցին Թուրքիային։
• 
  

4. Ժամանակակից վիճարկումներ

• Հայաստանը երբեք չի վավերացրել Կարսի պայմանագիրը, ինչը նշանակում է, որ այն իրավաբանորեն պարտավորեցնող չէ Հայաստանի համար։

• 2024-ին Կեմերովոյի հայերի միության նախագահ Գեորգի Անտոնով-Միրզախանյանը նախաձեռնել է Մոսկվայի և Կարսի պայմանագրերի չեղարկման գործընթաց՝ դիմելով ռուսական դատական ատյաններին։ Հնարավոր է, որ վերջնական մերժումից հետո գործը փոխանցվի Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարան (ՄԻԵԴ)։

Այս նախաձեռնության հաջողության հավանականությունը

1. ՄԻԵԴ-ի իրավասության սահմանափակումները

• ՄԻԵԴ-ը սովորաբար չի զբաղվում պետությունների միջև կնքված միջազգային պայմանագրերի վավերականության հարցերով։

2. Իրավական հիմքերը

Պայմանագրերի չեղարկման համար անհրաժեշտ են ուժեղ իրավական փաստարկներ, օրինակ՝ Կողմերի լեգիտիմության բացակայությունը: Պայմանագրերի հակասությունը ժամանակակից միջազգային իրավունքի սկզբունքներին։

3. Քաղաքական և դիվանագիտական հետևանքները

Այս գործընթացը կարող է ազդել Հայաստանի, Ռուսաստանի և Թուրքիայի հարաբերությունների վրա։

Եզրակացություն

• Լենինի և Աթաթուրքի համագործակցությունը ռազմավարական հաշվարկ էր՝ ուղղված Արևմուտքի ազդեցության դեմ պայքարին։Հայաստանը մեծ կորուստներ կրեց՝ զիջելով Կարսի, Սուրմալուի, Արդահանի շրջանները, իսկ Նախիջևանը հանձնվեց Ադրբեջանին։

• Մոսկվայի և Կարսի պայմանագրերը շարունակում են մնալ իրավական առումով վիճահարույց՝ հաշվի առնելով դրանց ստորագրման հանգամանքները և Հայաստանի կողմից վավերացման բացակայությունը։

• Պայմանագրերի չեղարկման փորձերը բախվում են իրավական և քաղաքական խոչընդոտների, սակայն մնում են կարևոր քննարկման առարկա Հայաստանի ապագա դիվանագիտական օրակարգում

Փաստերը ի մի բերեց Hay Azian-ը

«Նիդերլանդական օրագիր» 

Մոսկվայի և Կարսի պայմանագրերի շուրջ զրուցում են Արա Պապյանը և Գեորգի Անտոնով-Միրզախանյանը