Հայկ Թորոյանի՝ Երևանի քույր քաղաքների վերաբերյալ արտահայտած կարծիքը հետաքրքիր քննարկման թեմա է։ Ըստ նրա, եթե Երևանը ցանկանում է քույր քաղաք դառնալ որևէ երկրի քաղաքին, ապա դա պետք է լինի այդ երկրի մայրաքաղաքը, այլ ոչ թե երկրորդ կամ երրորդ կարևորության քաղաքները։ Այսպիսով, նա սխալ է համարում Երևանի և Մարսելի միջև հնարավոր համագործակցությունը՝ պնդելով, որ Երևանը պետք է քույր քաղաք դառնա միայն Փարիզի նման առաջին կարգի քաղաքներին։
Քույր քաղաքների նշանակությունը
Քույր քաղաքների հարաբերությունները ձևավորվում են ոչ միայն քաղաքների վարչական կարգավիճակով, այլև մշակութային, տնտեսական, կրթական ու այլ գործոններով։ Այս ծրագրերը հաճախ ուղղված են մարդկանց միջև կապերի ամրապնդմանը, տնտեսական և մշակութային կապերի զարգացմանը, ինչպես նաև քաղաքային կառավարման փորձի փոխանակմանը։
Պրակտիկայում, շատ քաղաքներ քույր քաղաքներ են դառնում ոչ միայն մայրաքաղաքների, այլև այնպիսի քաղաքների հետ, որոնք ունեն ընդհանուր պատմական, մշակութային, տնտեսական կամ այլ նշանակալի կապեր։
Փորձը միջազգային մակարդակով
Շատ մայրաքաղաքներ քույր քաղաքներ ունեն ոչ մայրաքաղաքային կենտրոնների հետ։ Օրինակ՝ Նյու Յորքը քույր քաղաքային հարաբերություններ ունի ոչ միայն մայրաքաղաքների, այլև այլ խոշոր և կարևոր քաղաքների հետ։ Բացի այդ, Փարիզն էլ ունի քույր քաղաքներ, որոնք մայրաքաղաքներ չեն, ինչպիսին է Չիկագոն ԱՄՆ-ում կամ Շանհայը Չինաստանում։
Ինչ վերաբերում է Ադրբեջանի Բաքու քաղաքին, ապա այն ունի քույր քաղաքներ, որոնք մայրաքաղաքներ չեն, օրինակ՝ մեր Կարսը Թուրքիայում կամ Թավրիզը Իրանում։ Ուստի այն պնդումը, որ Բաքուն քույր քաղաքներ ունի միայն մայրաքաղաքների հետ, չի համապատասխանում իրականությանը։
Երևանի և Մարսելի համագործակցության հնարավորությունը
Մարսելը Ֆրանսիայի կարևորագույն քաղաքներից է՝ մեծ տնտեսական, մշակութային և պատմական նշանակությամբ։ Այն նաև խոշոր նավահանգստային կենտրոն է, ինչը կարող է մեծ հնարավորություններ ստեղծել Երևանի և Մարսելի միջև համագործակցության համար։
Եթե հաշվի առնենք, որ Մարսելում ապրում է մեծ հայ համայնք, ապա Երևանի և Մարսելի կապերը կարող են ամրապնդվել նաև հայ համայնքի դերակատարության շնորհիվ։
Քույր քաղաքների ընտրությունը պետք է հիմնվի ոչ միայն վարչական կարգավիճակի, այլև փոխշահավետ համագործակցության հնարավորությունների վրա։ Երևանի և Մարսելի միջև քույր քաղաքային հարաբերությունների հաստատումը կարող է լինել արդյունավետ և օգտակար՝ անկախ նրանից, որ Մարսելը մայրաքաղաք չէ։ Հետևաբար, այն գաղափարը, որ քույր քաղաք պետք է լինի միայն մայրաքաղաքը, չի համապատասխանում միջազգային փորձին և չի սահմանափակում Երևանի դիվանագիտական հնարավորությունները։
Արտակ Գրիգորյան/Նիդ օրագիր
‐---‐----------
Հայկ Թորոյանը հետևյալն էր գրել
.
Եթե Հայաստանի Մայրաքաղաք Երևանը, աշխարհի որևէ երկրի հետ կարող է դառնալ քույր քաղաք, ապա քույր քաղաք պետք է լինի այդ երկրների մայրաքաղաքները, ոչ թե երկրորդ կամ երրորդ կարգի քաղաքները։
Եթե Հայաստանի Մայրաքաղաք Երևանը, աշխարհի որևէ երկրի հետ կարող է դառնալ քույր քաղաք, ապա քույր քաղաք պետք է լինի այդ երկրների մայրաքաղաքները, ոչ թե երկրորդ կամ երրորդ կարգի քաղաքները։ Հ.Գ. Ահազանգում են, որ Երևանը փորձում է Ֆրանսիայի երկրորդ քաղաք՝ Մարսելի հետ դառնալ քույր քաղաք, բայց քանի-որ Մարսելը Ֆրանսիայի երկրորդ քաղաքն է, իսկ Երևանը ՀՀ-ի մայրաքաղաքը, դա անթույլատրելի է, ուստի իմ ու ձեր Երևանը կարող է քույր քաղաք լինել. Փարիզի, Լոնդոնի, Վաշինգտոնի և այսպես բոլոր երկրների առաջին քաղաքների հետ։ Մարսելը կարող է լինել օրինակ՝ Գյումրիի, Վաղարշապատի քույր քաղաք, բայց ոչ երբեք Երևանի։
Երևանս չդասեք երկրորդ սորտի քաղաքի դասին։
No comments:
Post a Comment