Այսօր՝ ապրիլի 2-ին, նշվում է Սողոմոն Թեհլերյանի ծննդյան օրը։ Նա հայ ազգային հերոս էր, ով հայտնի դարձավ որպես մարդ, ով մահապատժի ենթարկեց Հայոց ցեղասպանության գլխավոր կազմակերպիչներից մեկին՝ Թալեաթ փաշային։ Նրա պատմությունը ոչ միայն վրեժի, այլև արդարության և ազգային արժանապատվության մասին է։
Թեհլերյանը ծնվել է 1896 թվականին Արևմտյան Հայաստանի Էրզրումի նահանգում։ Նրա ընտանիքը, ինչպես հարյուր հազարավոր այլ հայեր, զոհ գնաց 1915 թվականի ցեղասպանությանը։ Բարեբախտաբար, նա կարողացավ փրկվել և շարունակել իր կյանքը, սակայն ընտանիքի կորուստը խոր հետք թողեց նրա վրա։
Թալեաթ փաշայի սպանությունը 1921 թվականի մարտի 15-ին Բեռլինում
Թեհլերյանը գնդակահարեց Թալեաթ փաշային՝ Օսմանյան կայսրության նախկին ներքին գործերի նախարարին, ով գլխավոր դերակատարում ուներ Հայոց ցեղասպանության կազմակերպման գործում։ Դատարանում նա հայտարարեց, որ իր արարքը անձնական վրեժ չէր, այլ՝ ողջ հայության արդարության պահանջ։ Գերմանական դատարանը նրան արդարացրեց, ինչը համաշխարհային մամուլում լայն արձագանք գտավ։
Թեհլերյանը հետագայում բնակվեց տարբեր երկրներում՝ Սերբիայում, ԱՄՆ-ում և Ֆրանսիայում։ Նա շարունակեց մնալ հայ ազգի համար խորհրդանշական կերպար։ 1960 թվականին մահացավ Կալիֆորնիայում և թաղվեց Ֆրեզնոյում, որտեղ մինչ օրս հայ համայնքը մեծարում է նրա հիշատակը։
Սողոմոն Թեհլերյանի գործը պատմական արդարության վերականգնման բացառիկ օրինակ է։ Նրա պատմությունը մեզ հիշեցնում է, որ չարիքի դեմ պայքարը կարող է ձևավորվել ոչ միայն բանակների, այլև անհատների միջոցով։
No comments:
Post a Comment