Լիսաբոնում հնչեց հայ կոմպոզիտոր Հարություն Դելլալյանի, իսկ էկրանին ցուցադրվեց Փարաջանովի ֆիլմերը

27.03,2025/Hay Azian/նիդ.օրագիր

Վերջին օրերին Լիսաբոնում հնչեց հայ կոմպոզիտոր Հարություն Դելլալյանի ստեղծագործությունը, իսկ էկրանին ներկայացվեցին Սերգեյ Փարաջանովի ֆիլմերը։ Երկուսն էլ արվեստագետներ են, որոնց ստեղծագործական ուղին սկսվել է հայկականից, բայց ավարտվել համամարդկայինով։ Նրանց արվեստը հասկանալու համար պարտադիր չէ լինել հայ, բայց այն կրում է հայկական հոգևորության, ավանդույթների և ինքնության խորքը։

Այսօր, երբ շատ ազգեր պայքարում են իրենց մշակութային ինքնության պահպանման համար, մենք նորից ու նորից համոզվում ենք, որ մեր դեմքը բաց պահողն ու աշխարհի հետ խոսելու մեր լեզուն մնում են հենց մեր մշակույթն ու արվեստը։ Մենք կարող ենք լինել ուժեղ տնտեսապես, ռազմականապես կամ տեխնոլոգիապես, բայց եթե չունենանք մշակութային ներկայություն, կկորցնենք մեր ամենակարևոր՝ ինքնության երեսը։

Հարություն Դելլալյանի երաժշտությունը, իր միստիկական ու խոհափիլիսոփայական բնույթով, դուրս է գալիս ժամանակի ու տարածության սահմաններից։ Նրա ստեղծագործությունները խոսում են մարդկային ներաշխարհի, տիեզերքի և անհատի գոյաբանական որոնումների մասին։ Սերգեյ Փարաջանովն իր ֆիլմերով աշխարհին ներկայացրեց մի գունեղ, պոետիկ, բայց միևնույն ժամանակ խորապես խորհրդանշական կինո, որը զերծ էր գծային պատումից, սակայն հագեցած էր արվեստի, պատմության ու մշակութային շերտերի հարուստ լեզվով։

Այսօր, երբ հայ արվեստագետները ներկայանում են միջազգային հարթակներում, մենք ոչ միայն ներկայանում ենք որպես ազգ, այլև դառնում ենք համաշխարհային մշակույթի ակտիվ մասնակիցներ։ Մշակույթը երբեք սահմաններ չի ճանաչել, և մեր արվեստագետներն են, որ Հայաստանը դարձնում են լսելի, տեսանելի ու ճանաչելի։

Հենց այդ պատճառով մեր առաջնային պարտականություններից մեկն է պահպանել, խրախուսել ու զարգացնել մեր մշակույթը, քանի որ այն ոչ միայն մեր պատմության ժառանգությունն է, այլև մեր ապագայի բանալին։ Մեր արվեստը մեր ազգի կենդանի ձայնն է, որը պետք է միշտ հնչի, անկախ ժամանակներից ու պայմաններից։

 Հարություն Դելլալյանի երաժշտությունը, ինչպես և Սերգեյ Փարաջանովի կինոն, հայկական ինքնության խորքերից ծնված, բայց համաշխարհային մակարդակի ստեղծագործություններ են: Դրանք խոսում են զգացմունքների, հիշողության ու հոգևոր որոնումների լեզվով, որը հասկանալի է բոլոր ազգերին:

Ու հենց սա է մեր ուժը՝ մեր պատմությունը, մտածողությունը, անցյալն ու ներկան արվեստի միջոցով ներկայացնելու կարողությունը: Երբ մեր մշակույթը խոսում է, աշխարհը լսում է:

Ինֆորմացիան և Լուսանկարները` Նարինե Դելլալյանի ֆեյսբուքյան էջից