Страницы

Sunday, 8 October 2023

Շահենի գրքի, Արարատի ու մեծ ջրհեղեղի մասին



Մարտեն Շահենը ծնվել է 1700թ. Նիդերլանդների Ալկմար քաղաքում, մահացել  է  1770թ  հոկտեմբերի 20-ին: Հրատարակիչ-գրավաճառ էր, հոգևորական։

Մարտին Շահենը իր պատանեկության տարիներին Ալկմարում գրավաճառի աշակերտ էր: 1718 թվականին նա դարձավ Ալկմարի մենոնիտ համայնքի անդամ և տեղափոխվեց Ամստերդամ, որտեղ 1723 թվականին հիմնեց իր սեփական գրախանութը և հրատարակչությունը։ Խմբագրել է հիմնականում աստվածաբանական աշխատություններ և թարգմանել գրքեր անգլերենից, ֆրանսերենից, գերմաներենից և լատիներենից։ Նա  Ուտրեխտում լեզվի, պոեզիայի և հնագիտության «Dulces ante omnia musae» ընկերության և Maatschappij der Nederlandse Letterkunde-ի հիմնադիրներից էր։

Շահենը թարգմանել է նաև անգլիացի, ֆրանսիացի և գերմանացի գրողների ստեղծագործություններ։ 1732 թվականին (Նկարում) նա հրատարակեց Ֆլավիուս Ջոզեֆուսի աշխատությունը՝  թարգմանված լատիներենից: Շահենը բավականին երկար ժամանակ նվիրվել է աստվածաբանական ուսումնասիրություններին և այդ պատճառով մեծ գիտելիքներ ուներ մենոնիտների պատմության մասին: Սա հանգեցրեց բազմաթիվ հրապարակումների: Նա նաև գրել է N.H. Weetlust կեղծանունով։ Շահենն իր գրադարանը թողեց Ուտրեխտի մենոնիտների համայնքին, որը 1834 թվականին վաճառեց այն Ամստերդամի Միացյալ մենոնիտ համայնքի գրադարանին:

 Նիդերլանդահայ գեղանկարիչ Serob Darbinian-ը կադրեր է հրապարակել Շահենի թարգմանած ու հրատարակած Ֆլավիուս Ջոզեֆուսի աշխատությունից` գրելով. «Ներկայացնում եմ  հայ հեղինակ Շահենի գիրքը,որը տպագրված է Ամստերդամում 400 տարի առաջ և որտեղ պատմվում է Արարատի ու մեծ ջրհեղեղի մասին»:

Թե որքանո՞վ է Մարտեն Շահենը հայ, հստակ տեղեկություններ չկարողացանք պարզել, բացի նրանից, որ  Պիտեր Մարտենս Շահենի և Գրիետե Յակոբս Վոլդերի որդին է, այնուամենայնիվ Շահեն ազգանունը երևի մի բան ասում է: Եթե ավելին գիտեք` գրեք մեզ:







No comments:

Post a Comment