29 september 2020 21:24
Armeense artillerie beschiet het Azerbeidzjaanse leger
Voor de derde dag op rij wordt zwaar gevochten in de betwiste regio Nagorno-Karabach. Zowel Armenië als Azerbeidzjan wil van geen wijken weten, het dodental loopt dagelijks met tientallen op. Wat drijft de twee partijen in dit conflict?
Sinds zondag zijn de gevechten weer opgelaaid in Nagorno-Karabach. Beide landen lijken alles op alles te zetten om de tegenpartij op de knieën te krijgen. Het Azerbeidzjaanse leger zet moderne tanks en drones in om de Armeniërs tot overgave te dwingen. De Armeniërs maken op hun beurt gebruik van antitankraketten en artillerie om de Azerbeidzjanen op een afstand te houden. Op sociale media tonen beide partijen trots hun voltreffers op vijandelijke doelen.
Hoe begon het conflict?
Het conflict tussen Armenië en Azerbeidzjan is niet nieuw. Al sinds het uiteenvallen van de Sovjet-Unie strijden de twee landen om de regio Nagorno-Karabach. Het is bergachtig gebied, hoog gelegen in de Kaukasus. Het gebied ligt officieel gezien in Azerbeidzjan, maar al honderden jaren wordt het bewoond door etnische Armeniërs.
Na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie zochten deze zogeheten Karabach-Armeniërs aansluiting bij vaderland Armenië, net over de grens. Maar het pas onafhankelijke Azerbeidzjan wilde hier niets van weten en stuurde al snel het leger naar de regio om de afscheidingsbeweging de kop in te drukken.
De oorlog verliep niet zoals verwacht. Het ongeorganiseerde Azerbeidzjaanse leger leek niet opgewassen tegen de Armeense rebellen. Die kenden het gebied veel beter, kregen steun van het Armeense leger en hadden hoog in de bergen het voordeel van het terrein. In 1994 trok het Azerbeidzjaanse leger zich halsoverkop terug. 12 tot 13 procent van het Azerbeidzjaans grondgebied kwam in handen van de Karabach-Armenen. Die riepen officieel de onafhankelijkheid uit, maar het gebied werd in de praktijk onderdeel van Armenië. De oorlog heeft 30.000 mensen het leven gekost.
Armeense rebellen aan het front (1992)
Zwarte bladzijde
Na 26 jaar is het Azerbeidzjaanse leger weer terug. Volgens de Azerbeidzjaanse president Ilham Alijev is dit met maar één doel: het heroveren van de hele regio. Want voor Azerbeidzjan was het verlies van de oorlog altijd een zwarte bladzijde, met name voor de honderdduizenden Azerbeidzjanen die tijdens de oorlog ontheemd raakten.
Want naast Nagorno-Karabach veroverden de Armeniërs tijdens de oorlog ook een aantal omliggende regio's, en die werden allemaal bewoond door Azerbeidzjanen. De Armeniërs verdreven de Azerbeidzjaanse burgers uit hun dorpen en steden. Naar schatting 750.000 Azerbeidzjanen verloren tijdens de oorlog hun huis aan de Armeniërs. Zij hopen dat het Azerbeidzjaanse leger wint, en ze weer terug naar huis kunnen.
Wraak als motief
Volgens Midden-Oostencorrespondent Olaf Koens is het sleutelwoord in de Azerbeidzjaanse beweegreden dus 'wraak'. "Daar werd lang op gewacht. Je merkt aan alles in Azerbeidzjan dat men uit is op wraak. Nagorno-Karabach is van Azerbeidzjan afgepakt, ze hebben jaren toegewerkt naar een moment waarop ze dat zouden kunnen terugveroveren. De vluchtelingen die in die tijd uit hun huizen zijn gedreven, spelen daar een belangrijke rol in."
Kaart van Nagorno-Karabach en de omliggende gebieden die in handen zijn van de Armenen
Armeniërs vrezen voor hun toekomst
Maar ook voor de Armeniërs is de inzet groot, zegt Koens. "Nagorno-Karabach is voor Armenië ontzettend belangrijk. Armeniërs voelen het als iets dat van hen is, er wonen heel veel Armeniërs. En wie in het Armeense leger heeft gediend, heeft daar ook gezeten." Daarnaast heerst de angst onder de Karabach-Armenen dat een Azerbeidzjaanse overwinning niet alleen het einde betekent van de Armeense staat in Nagorno-Karabach, maar dat de Armeense gemeenschap in de regio ook hard gestraft zal worden.
Deze veronderstelling wordt gevoed door uitspraken van Azerbeidzjaanse politici door de jaren heen. De Azerbeidzjaanse president Alijev stelde in 2012 dat Armeniërs niet in de Kaukasus thuishoren. Het zouden, volgens hem, migranten zijn uit Iran. En ook de voormalige burgemeester van de Azerbeidzjaanse hoofdstad Bakoe wond er, op bezoek in Duitsland, geen doekjes om: "Ons doel is de vernietiging van het Armeense volk."
Kerken verwoest
Daarnaast zou Azerbeidzjan actief bezig zijn om Armeense culturele erfstukken uit te wissen. Uit onderzoek van het kunsttijdschrift Hyperallergic kwam naar voren dat de afgelopen jaren 89 Armeense kerken die in Azerbeidzjan stonden zijn verwoest. Ook zijn hele Armeense begraafplaatsen uitgewist. Tienduizenden grafstenen werden weggehaald om plaats te maken voor een schietbaan van het Azerbeidzjaanse leger.
Tientallen doden bij grensconflict
In 2016 braken ook gevechten uit in Nagorno-Karabach. Daarbij kwamen tientallen mensen om het leven.
Met het hervatten van de gevechten is het conflict weer in de aandacht van de internationale gemeenschap. Zowel Armenië als Azerbeidzjan doet een beroep op zijn bondgenoot (Rusland, respectievelijk Turkije) en die lijken daaraan gehoor te geven.
Syrische huurlingen
De Turkse president Erdogan noemde Armenië afgelopen weekend de 'grootste bedreiging voor vrede in de regio' en beloofde bondgenoot Azerbeidzjan te steunen. Zo zou Turkije volgens Reuters en The Guardian bezig zijn met het rekruteren van Syrische huurlingen om die naar het front in Nagorno-Karabach te sturen. Armenië beschuldigde Turkije er verder vandaag van een Armeens oorlogsvliegtuig uit de lucht te hebben geschoten.
Slepend militair grensconflict tussen Armenië en Azerbeidzjan escaleert
Ook de regionale grootmacht Rusland bemoeit zich nu met het conflict. President Poetin heeft beide partijen opgeroepen tot een staakt-het-vuren. Maar volgens Olaf Koens lijkt Rusland nu langzaam partij te kiezen voor Armenië: "Zowel Rusland als Turkije heeft zich in de afgelopen jaren in allerlei buitenlandse militaire avonturen gestort. Ze hebben beide een groot leger dat langdurig en veelvuldig buiten de eigen landsgrenzen is ingezet."
Strijd tussen grootmachten
Het heeft er alle schijn van, zegt Koens, dat dit verder kan escaleren. "Dan zul je ook in dit conflict de gevolgen zien van andere oorlogen in de regio, van de oorlog in Syrië tot de oorlog in Oekraïne. Dat baart grote zorgen, dit is niet alleen een conflict tussen twee landen, het kan ook snel uitlopen op een grote geopolitieke strijd tussen grootmachten."
------------------------
ԱՅՑԵԼԵ ՛Ք
«Հայաստան համահայկական հիմնադրամ»՝ https://www.himnadram.org/en
Նիդերլանդների տարածքային կառույց՝ https://www.armeniefonds.nl/
«Զինծառայողների ապահովագրության» հիմնադրամ՝ https://www.1000plus.am/hy/donation-types/
No comments:
Post a Comment