The Diplomat Magazine
Embassy of the Republic of Azerbaijan to the Kingdom of the Netherlands
Diplomat Magazine the Netherlands and EU
Embassy of the Republic of Azerbaijan to the Kingdom of the Netherlands
Diplomat Magazine the Netherlands and EU
 |
| In which part of Azerbaijan is there the working Armenian –Gregorian church, or where is hidden that dome cross of the only Baku Gregorian church which has been rooted out of its ordinary place - the dome? |
 |
| The destruction of Julfa cemetery by soldiers in 2006 |
 |
| Perhaps Mr. Achundov doesn’t remember about Ramil Safarov’s savage killing of Gurgen Margaryan |
[ENG][ARM]
Բաքուն ջանքեր է գործադրում Նիդերլանդներում ներկայանալ որպես հանդուրժողականության, կրոնական ու էթնիկ միասնության «փայլուն» մոդել
Սա լուրջ է, թե՞ կատակ
Azerbaijan As A Brilliant Model of A Unity of Tolerance, Religion, Ethnicity!
Serious or a Joke?
Recently the news site «Նիդերլանդական օրագիր» referred to the Netherlands’ «Diplomat Magazine» to the Azerbaijan’s ambassador Ficret Achundov’s article, entitled «Azerbaijan is a model of multiculturalism and tolerance». Mr. Ambassador presents Azerbaijan as a model of multiculturalism and tolerance. It gave rise to, mildly said, puzzlement and questions among the Armenian public. Are Achundov’s data in the article reality, a dream, is it serious or maybe it is a joke? Ambassador Ficret Achundov thinks in the modern world of ethnic and religious discrimination, being a usual phenomenon, his Azerbaijan still remains a model of cross-cultural and religious tolerance. Moreover, according to Mr. Achundov multiculturalism and tolerance are the lifestyle of multinational and multi-confessional... Azerbaijani people as well as the inseparable part of their country’s state policy maintained for centuries. The only thing which cannot be understood is how for centuries those multinational and multi-confessional people, known to have a history going back to ancient times, and, having no links at all to and nothing in common with the Azeri-Tatars lived under their rule in their so called Azerbaijan whose history is less than a 100 years old and who do not appear as a completely formed community of people, who haven’t managed to build their own history yet.
Perhaps, just the contrary can be said: the latter did forcefully annex them to the local people adopting their lifestyle and culture pretending that both are their own national ones. Let us suppose that Azerbaijan itself, formed a 100 years ago, united the peoples living within its state and created model tolerance for them.
Let us once again refer to the examples given by Mr. Ambassador.
Perhaps, just the contrary can be said: the latter did forcefully annex them to the local people adopting their lifestyle and culture pretending that both are their own national ones. Let us suppose that Azerbaijan itself, formed a 100 years ago, united the peoples living within its state and created model tolerance for them.
Let us once again refer to the examples given by Mr. Ambassador.
Ficret Achundov writes with some open pride
“The Azerbaijani parliament in 1918 brought together and united various ethnicities of the country: Azeries, Russians, Armenians, Jews, the Greek…”
“Baku International Center for Multiculturalism operates in Azerbaijan to carry out research, and promotes multiculturalism. In addition, there is a special counselor to the government on multiculturalism, inter-ethnic and religious issues.
Furthermore, the Azerbaijani government, together with international organizations, regularly host Intercultural Dialogue Forum and Baku International Humanitarian Forum in Azerbaijan.
Religious freedom is present throughout the country. Islam, Christianity, Jewism, as well as other religions are freely exercised in the country. There are practically all currents of Christianity present in Azerbaijan, such as Orthodox, Catholic, Lutheran, Protestant, Armenian-Gregorian, as well as historical Albanian church. More than 2 thousand mosques, 13 churches and 7 synagogues operate in Azerbaijan and this number is increasing on a yearly basis. Azerbaijan is also a home for many ethnicities, such as Russians, Ukrainians, Belarusians, Kurds, Jews, Armenians, Greeks, Germans and Tatars. There are many settlements of ethnic minorities in Azerbaijan, like the village of a Jewish community in Azerbaijan – Red Town, a village of Molokans – Ivanovka, a village of Udins – Nij, and the Khinalig village of Guba. Ethnic minorities in the country have their own schools, cultural centers, mass media and internet resources. The government takes necessary measures to ensure that the children of ethnic minorities learn their native languages. Azerbaijan is also home to approximately 30 thousand ethnic Armenians, despite the fact that more than 20% of territory of Azerbaijan has been occupied by Armenia.”
Mr. Ambassador, in tune with what he has written concludes as follows:
“This clearly demonstrates the tolerance of Azerbaijani people for ethnic and religious minorities and diverse cultures. It also disproves the false Armenian propaganda that Azerbaijanis and Armenians are incapable of peaceful co-existence.”
Contrary to the statement that Azerbaijani Ambassador makes, Armenian public has always been for the peaceful coexistence of both of the countries, for the self-determination and respect towards rights, and, anyhow, has never preached war, while Ilham Aliyev does preach war. We would be glad, and it would have been better, if Azerbaijan really manifested tolerance: Unfortunately, the Ambassador’s notes on the above-mentioned clash reality and vanish. Perhaps, it were only a play of imagination, a dream of the ambassador.
“Baku International Center for Multiculturalism operates in Azerbaijan to carry out research, and promotes multiculturalism. In addition, there is a special counselor to the government on multiculturalism, inter-ethnic and religious issues.
Furthermore, the Azerbaijani government, together with international organizations, regularly host Intercultural Dialogue Forum and Baku International Humanitarian Forum in Azerbaijan.
Religious freedom is present throughout the country. Islam, Christianity, Jewism, as well as other religions are freely exercised in the country. There are practically all currents of Christianity present in Azerbaijan, such as Orthodox, Catholic, Lutheran, Protestant, Armenian-Gregorian, as well as historical Albanian church. More than 2 thousand mosques, 13 churches and 7 synagogues operate in Azerbaijan and this number is increasing on a yearly basis. Azerbaijan is also a home for many ethnicities, such as Russians, Ukrainians, Belarusians, Kurds, Jews, Armenians, Greeks, Germans and Tatars. There are many settlements of ethnic minorities in Azerbaijan, like the village of a Jewish community in Azerbaijan – Red Town, a village of Molokans – Ivanovka, a village of Udins – Nij, and the Khinalig village of Guba. Ethnic minorities in the country have their own schools, cultural centers, mass media and internet resources. The government takes necessary measures to ensure that the children of ethnic minorities learn their native languages. Azerbaijan is also home to approximately 30 thousand ethnic Armenians, despite the fact that more than 20% of territory of Azerbaijan has been occupied by Armenia.”
Mr. Ambassador, in tune with what he has written concludes as follows:
“This clearly demonstrates the tolerance of Azerbaijani people for ethnic and religious minorities and diverse cultures. It also disproves the false Armenian propaganda that Azerbaijanis and Armenians are incapable of peaceful co-existence.”
Contrary to the statement that Azerbaijani Ambassador makes, Armenian public has always been for the peaceful coexistence of both of the countries, for the self-determination and respect towards rights, and, anyhow, has never preached war, while Ilham Aliyev does preach war. We would be glad, and it would have been better, if Azerbaijan really manifested tolerance: Unfortunately, the Ambassador’s notes on the above-mentioned clash reality and vanish. Perhaps, it were only a play of imagination, a dream of the ambassador.
Manifestations of “brilliant tolerance” towards the Armenian population in Azerbaijan
Azeries are known to be training future spies in special “Armenian schools” in Azerbaijan. Perhaps Mr. Achundov doesn’t remember about Ramil Safarov’s savage killing of Gurgen Margaryan. Fortunately, the world hasn’t forgotten about this unprecedented monstrous act of Safarov’, who gained a reputation of a hero in ‘tolerant’ Azerbaijan. To speak about tolerance when peaceful negotiations were replaced by the undeclared April War in 2016, when Azeries cut off noses, ears, heads of dead Armenian soldiers, killed elderly Armenian couples in Talish, shot children.
Azeries are known to be training future spies in special “Armenian schools” in Azerbaijan. Perhaps Mr. Achundov doesn’t remember about Ramil Safarov’s savage killing of Gurgen Margaryan. Fortunately, the world hasn’t forgotten about this unprecedented monstrous act of Safarov’, who gained a reputation of a hero in ‘tolerant’ Azerbaijan. To speak about tolerance when peaceful negotiations were replaced by the undeclared April War in 2016, when Azeries cut off noses, ears, heads of dead Armenian soldiers, killed elderly Armenian couples in Talish, shot children.
We have singled out some questions from Mr. Achundov’s article testifying about “the model tolerance” towards the Armenian population in Azerbaijan:
1. Where are the present day Azebaijani Armenian parliamentary members when the country in1918 used to have such a tradition – ethnic Armenians in the parliament?
1. Where are the present day Azebaijani Armenian parliamentary members when the country in1918 used to have such a tradition – ethnic Armenians in the parliament?
2. In which part of Azerbaijan is there the working Armenian –Gregorian church, or where is hidden that dome cross of the only Baku Gregorian church which has been rooted out of its ordinary place - the dome?
3. Where are the Armenian Cross stones, Nakhijevan including , on Azebaijan’s territory?
4. In which part of Azebaijan ethnic Armenians are taught their mother tongue: the Armenian language? Is there a single Armenian school, culture center, or news agency there?
5. Where do the 30000 Armenians live whose location is unknown to us?
If this can be evaluated as “manifestation of tolerance”, then it means that the ambassador has presented the world the best possible model of religion and ethnicity unity. A great number of social media users have qualified this particular passage of the ambassador’s article, concerning Armenians, as absolute lie and have left various interpretations and angry smileys below the article. (You can join the action of displeasure below this f/b note.)
https://www.facebook.com/DiplomatMagazineTheHague/posts/2890863284326927 )
The list of the ruined and abolished Armenian churches on the territory of Azerbaijan is attached.
Church of the Holy Virgin or Holy Godmother (Baku)- ruins
Saint Gregory the Illuminator Cathedral (Baku), at present used as a depository storage, library
Saint Thaddeus and Bartholomeo Cathedral also known as the Budagovski Cathedral (Baku)-ruins
Church of Saint Harutyun/Resurrection (Baku) - ruined
Armenian Lutheran church (Baku) - ruined
Church of Saint Stepanos (Pip) in Dashkasan and adhering regions, at present livestock and grass storage, semi-ruined
Church of Saint Pepronia – semi-ruined, unknown
Charek Monastry at present livestock and grass storage, semi-ruined
Harants Chapel- unknown
Harants Monastry- semi-ruined
Targmanchats Monastry ( Khachakap)- semi-ruined
Khunisavanq – semi ruined
Saint Gregory the Illuminator Cathedral (Baku), at present used as a depository storage, library
Saint Thaddeus and Bartholomeo Cathedral also known as the Budagovski Cathedral (Baku)-ruins
Church of Saint Harutyun/Resurrection (Baku) - ruined
Armenian Lutheran church (Baku) - ruined
Church of Saint Stepanos (Pip) in Dashkasan and adhering regions, at present livestock and grass storage, semi-ruined
Church of Saint Pepronia – semi-ruined, unknown
Charek Monastry at present livestock and grass storage, semi-ruined
Harants Chapel- unknown
Harants Monastry- semi-ruined
Targmanchats Monastry ( Khachakap)- semi-ruined
Khunisavanq – semi ruined
Matsnaberd Monastry – semi-ruined
Karhan Monastry – semi-ruined
Targmantchats desert Monastry – semi-ruined
Saint Vergin Monastry – Banants - ruined
Church of St. Karapet (Middle Ages) - ruined
Church of St. John the Baptist (1633) - destroyed
Church of the All-Savior (17th century) - destroyed, in its place there is a medical college
Church of Saint Sargis (18th century) - destroyed
Church of the Holy Mother of God (18th century) - destroyed
Church of St. Thaddaeus (18th century) - destroyed, in the place of the church there is a cinema
Church of Saint Grigor the Illuminator (Banants) – semi-ruined
Church of Saint Hovhannes (Ganja) – musical club
Church of Holy Mother (Ganja) - destroyed
Church of Saint Grigor the Illuminator (Ganja) - deserted
Church of St. Thaddeus (Ganja) - destroyed
Church of Saint Sargis (Ganja) - museum
Church of Saint Christ the Savior (Ganja) - destroyed
Karhan Monastry – semi-ruined
Targmantchats desert Monastry – semi-ruined
Saint Vergin Monastry – Banants - ruined
Church of St. Karapet (Middle Ages) - ruined
Church of St. John the Baptist (1633) - destroyed
Church of the All-Savior (17th century) - destroyed, in its place there is a medical college
Church of Saint Sargis (18th century) - destroyed
Church of the Holy Mother of God (18th century) - destroyed
Church of St. Thaddaeus (18th century) - destroyed, in the place of the church there is a cinema
Church of Saint Grigor the Illuminator (Banants) – semi-ruined
Church of Saint Hovhannes (Ganja) – musical club
Church of Holy Mother (Ganja) - destroyed
Church of Saint Grigor the Illuminator (Ganja) - deserted
Church of St. Thaddeus (Ganja) - destroyed
Church of Saint Sargis (Ganja) - museum
Church of Saint Christ the Savior (Ganja) - destroyed
List of Nakhijevan Armenian Churches / Goghtn
Church Bghevi (Bilavi) - destroyed
Church of Bohrut or Bekhrut - destroyed
Church of Duglin or Dukkin -destroyed
Korukhlar village-like place – destroyed
Church of Mazra - destroyed
Church of Yayji– destroyed
Church of Norakert or Gyut – destroyed
Church of Saint Stepanos (Nurnus)– destroyed
Sinai desert or Saint Hovhannes Mkrtich Monastry (near Ganja) - destroyed
Church of Stupi or Estopi– destroyed
Saint Tovma Monastry ( Tevi or Tivi) – destroyed
Trunis or Trunik «oh mar» Chapel– destroyed
Church of Saint Gevorg (Tsghna) - destroyed
Church of Saint Christ (Tsghna) - destroyed
Church of Holy Mother (Navish) - destroyed
Church of Saint Nshan (Tsghna) - destroyed
Church of Saint Gevorg or Zoravank desert (Paraka) - destroyed
Church of Saint Nshan (Paraka) - destroyed
Church Bghevi (Bilavi) - destroyed
Church of Bohrut or Bekhrut - destroyed
Church of Duglin or Dukkin -destroyed
Korukhlar village-like place – destroyed
Church of Mazra - destroyed
Church of Yayji– destroyed
Church of Norakert or Gyut – destroyed
Church of Saint Stepanos (Nurnus)– destroyed
Sinai desert or Saint Hovhannes Mkrtich Monastry (near Ganja) - destroyed
Church of Stupi or Estopi– destroyed
Saint Tovma Monastry ( Tevi or Tivi) – destroyed
Trunis or Trunik «oh mar» Chapel– destroyed
Church of Saint Gevorg (Tsghna) - destroyed
Church of Saint Christ (Tsghna) - destroyed
Church of Holy Mother (Navish) - destroyed
Church of Saint Nshan (Tsghna) - destroyed
Church of Saint Gevorg or Zoravank desert (Paraka) - destroyed
Church of Saint Nshan (Paraka) - destroyed
Ernjak region
Church of Saint Saint Karapet (Abrakunis) – semi ruined
Church of Frank - destroyed
Church of Saint Poghos- Petros (Arazin) - destroyed
Church of Saint Stepannos (Aparanner) - destroyed
Church of Saint Hakob (Aparanner) - destroyed
Church of Holy Mother (Aparanner) - destroyed
Khanagha bridge - destroyed
Saint Geghard Monastry (Khoshakuniq or Khachkashen) - destroyed
Church of Saint Stepannos (Khoshakuniq or Khachkashen) - destroyed
Saint Thaddeus Monastry (Khoshakuniq or Khachkashen) - destroyed
Opic village - destroyed
Church of Holy Mother (Kznut) - destroyed
Church of Mazra - destroyed
Church of Koynuk - destroyed
Church of Saint Gevorg (Norashen) - destroyed
Norashen Qarvanatun - destroyed
Church of Saint Hakob (Jugha) – destroyed
Church of Hreshtakapetac (Jugha) - destroyed
Church of Saint Gevorg (Rapat) - destroyed
Church of Salitagh - destroyed
Salitagh bridge - destroyed
Vaghaver village - destroyed
Tqovna village – like place - destroyed
Qrna Church Saint Hripsime-destroyed
Qrna bridge - destroyed
Church of Saint Saint Karapet (Abrakunis) – semi ruined
Church of Frank - destroyed
Church of Saint Poghos- Petros (Arazin) - destroyed
Church of Saint Stepannos (Aparanner) - destroyed
Church of Saint Hakob (Aparanner) - destroyed
Church of Holy Mother (Aparanner) - destroyed
Khanagha bridge - destroyed
Saint Geghard Monastry (Khoshakuniq or Khachkashen) - destroyed
Church of Saint Stepannos (Khoshakuniq or Khachkashen) - destroyed
Saint Thaddeus Monastry (Khoshakuniq or Khachkashen) - destroyed
Opic village - destroyed
Church of Holy Mother (Kznut) - destroyed
Church of Mazra - destroyed
Church of Koynuk - destroyed
Church of Saint Gevorg (Norashen) - destroyed
Norashen Qarvanatun - destroyed
Church of Saint Hakob (Jugha) – destroyed
Church of Hreshtakapetac (Jugha) - destroyed
Church of Saint Gevorg (Rapat) - destroyed
Church of Salitagh - destroyed
Salitagh bridge - destroyed
Vaghaver village - destroyed
Tqovna village – like place - destroyed
Qrna Church Saint Hripsime-destroyed
Qrna bridge - destroyed
Nakhijevan region
Church of Saint Vardan (Astapat) - destroyed
Church of Holy Mother (Astapat) - destroyed
Church of Saint Gevorg (Astapat) - destroyed
Church of Saint Hovhannes (Astapat) - destroyed
Church of Poghos-Petros (Astapat) - destroyed
Church of Holy Cross /Khach (Alagoz Mazra) - destroyed
Church of Holy Mother (Yaymja) - destroyed
Church of Tsiranavor Holy Mother (Oghbin) - destroyed
Church of Saint Sargis (Nakhijevan) - destroyed
Russian Church of Saint Nikolay (Nakhijevan) - destroyed
Church of Saint Hovhannes (Kharts) - destroyed
Church of Saint Nahatak/ Martyr (Kharts) - destroyed
Church of Saint Gevorg (Qarimbekdiza) - destroyed
Church of Holy Cross /Khach (Mamarzadiza) - destroyed
Church of Saint Gevorg (Karakhanbaklu) - destroyed
Church of Badashkhan - destroyed
Church of Bulghan - destroyed
Church of Gulibek Diza - destroyed
Church of Daeghalu - destroyed
Church of Nadin - destroyed
Church of Khalilu - destroyed
Arkaluk bridge on Araks - destroyed
Church of Kahab - destroyed
Church of Gharajugh - destroyed
Church of Yayji - destroyed
Nakhijevan qarvanatner (5 buildings) - destroyed
Church of Sirab - destroyed
Church of Verin Uzunoba - destroyed
Church of Saint Vardan (Astapat) - destroyed
Church of Holy Mother (Astapat) - destroyed
Church of Saint Gevorg (Astapat) - destroyed
Church of Saint Hovhannes (Astapat) - destroyed
Church of Poghos-Petros (Astapat) - destroyed
Church of Holy Cross /Khach (Alagoz Mazra) - destroyed
Church of Holy Mother (Yaymja) - destroyed
Church of Tsiranavor Holy Mother (Oghbin) - destroyed
Church of Saint Sargis (Nakhijevan) - destroyed
Russian Church of Saint Nikolay (Nakhijevan) - destroyed
Church of Saint Hovhannes (Kharts) - destroyed
Church of Saint Nahatak/ Martyr (Kharts) - destroyed
Church of Saint Gevorg (Qarimbekdiza) - destroyed
Church of Holy Cross /Khach (Mamarzadiza) - destroyed
Church of Saint Gevorg (Karakhanbaklu) - destroyed
Church of Badashkhan - destroyed
Church of Bulghan - destroyed
Church of Gulibek Diza - destroyed
Church of Daeghalu - destroyed
Church of Nadin - destroyed
Church of Khalilu - destroyed
Arkaluk bridge on Araks - destroyed
Church of Kahab - destroyed
Church of Gharajugh - destroyed
Church of Yayji - destroyed
Nakhijevan qarvanatner (5 buildings) - destroyed
Church of Sirab - destroyed
Church of Verin Uzunoba - destroyed
Sharur region
Church of Alaklu - destroyed
Church of Akhusey - destroyed
Church of Danzik - destroyed
Church of Demirch - destroyed
Church of Engija - destroyed
Zeyva Qarvanatun - destroyed
Church of Khanlukhlar - destroyed
Qhok Fort - destroyed
Qhoq Qarvanatun (2 buildings) - destroyed
Church of Keshtaz - destroyed
Church of Verin Chanakhchi - destroyed
Church of Sardarak - destroyed
Church of Siyagut - destroyed
Church of Varmazyar - destroyed
Church of Alaklu - destroyed
Church of Akhusey - destroyed
Church of Danzik - destroyed
Church of Demirch - destroyed
Church of Engija - destroyed
Zeyva Qarvanatun - destroyed
Church of Khanlukhlar - destroyed
Qhok Fort - destroyed
Qhoq Qarvanatun (2 buildings) - destroyed
Church of Keshtaz - destroyed
Church of Verin Chanakhchi - destroyed
Church of Sardarak - destroyed
Church of Siyagut - destroyed
Church of Varmazyar - destroyed
Chahuk region
Church of Holy Mother (Arinj) - destroyed
Church of Saint Hakob (Babonq) - destroyed
Church of Holy Mother (Kuqi) - destroyed
Church of Saint Gevorg (Vasakakert or Nazarapat) - destroyed
Church of Saint Arjakap (Qyolq) - destroyed
Church of Saint Karapet (Chahuk) - destroyed
Church of Babonq Castle - destroyed
Babonq bridge (built by Zaqar Astvatsatryan), 1849 - destroyed
Church of Gaylakal (Khalkhal) - destroyed
Church of Garagush - destroyed
Church of Ezatunq (Zarnatun) - destroyed
Church of Zarine - destroyed
Church of Hetsana (Garaboy) - destroyed
Kuqi Castle - destroyed
Church of Tigen (Didivar) - destroyed
Church of Cecik - destroyed
Church of Qrten (Qechil) – destroyed
Church of Holy Mother (Arinj) - destroyed
Church of Saint Hakob (Babonq) - destroyed
Church of Holy Mother (Kuqi) - destroyed
Church of Saint Gevorg (Vasakakert or Nazarapat) - destroyed
Church of Saint Arjakap (Qyolq) - destroyed
Church of Saint Karapet (Chahuk) - destroyed
Church of Babonq Castle - destroyed
Babonq bridge (built by Zaqar Astvatsatryan), 1849 - destroyed
Church of Gaylakal (Khalkhal) - destroyed
Church of Garagush - destroyed
Church of Ezatunq (Zarnatun) - destroyed
Church of Zarine - destroyed
Church of Hetsana (Garaboy) - destroyed
Kuqi Castle - destroyed
Church of Tigen (Didivar) - destroyed
Church of Cecik - destroyed
Church of Qrten (Qechil) – destroyed
Վերջերս «Նիդերլանդական օրագիր» լրատվական կայքը հղում անելով Նիդերլանդների «Diplomat Magazine» հանդեսը անդրադարձ էր կատարել Նիդերլանդներում Ադրբեջանի դեսպան Ֆիքրեթ Ախունդովի «Azerbaijan is a model of multiculturalism and tolerance» վերնագրած հոդվածին: Պարոն դեսպանը Ադրբեջանը ներկայացնում է որպես բազմամշակութային հանդուրժողականության երկրի մոդել: Այն, մեղմ ասած, հայ հասարակայնության շրջանում միայն տարակուսանք ու հարցեր առաջացրեց: Ախունդովի հոդվածում բերված տվյալները իրականությու՞ն են, թե՞ երազանք, գուցե լու՞րջ է, իսկ գուցե կատա՞կ: Դեսպան Ախունդովը կարծում է, որ արդի աշխարհում տիրող էթնիկական և կրոնական խտրականությունը, եթե աշխարհում սովորական երևույթ է, ապա Ադրբեջանում իր երկիրը մնացել է որպես միջմշակութային և կրոնական հանդուրժողականության օրինակելի միջավայր։ Ավելին` ըստ պարոն Ախունդովի, բազմամշակութայնությունն ու հանդուրժողականությունը բազմազգ և բազմամակարդակ ադրբեջանցիների ապրելակերպն են, ինչպես նաև պետական քաղաքականության անբաժանելի մասը, որը պահպանվել է դարերի ընթացքում:
Միայն չենք կարողանում հասկանալ` ինչպե՞ս են «դարեր շարունակ» բազմամշակութայնության և հանդուրժողականության քողի տակ պատսպարվել այն բազմազգ և բազմակրոն հնաբնակ ու տեղաբնակ ժողովուրդները, որոնք ունեն հին պատմություն և ընդհանրապես առնչություն ու ընդհանրություն չունեն դեռ 100 տարի առաջ էլ չձևավորված ու դեռ պատմություն չկերտած ազերի-թաթարների ու Ադրբեջան անվանվող պետության հետ: Թերևս հակառակը կարելի է ասել` վերջիններն են իրենց բռնակցել տեղաբնակ ազգերին ու ընդօրինակել նրանց կենսակերպն ու մշակույթը՝ փորձելով ներկայացնել իբրև սեփական։Մի պահ ընդունենք, թե 100 տարի առաջ ստեղծված Ադրբեջան պետությունն է իր տարածքում ապրող ազգերին միավորել, նրանց համար ստեղծել է օրինակելի հանդուրժողականություն:
Կրկին դիմենք դեսպանի բերած օրինակների օգնությանը
Ֆիքրեթ Ախունդովը անթաքույց հպարտությամբ գրում է, որ
«Ադրբեջանի առաջին խորհրդարանը 1918թ. իր մեջ միավորել է երկրի տարբեր էթնիկ խմբերի՝ ադրբեջանցիների, ռուսների, հայերի, հրեաների, հույների.․․
Ադրբեջանում գործող Բաքվի Բազմամշակութայնության միջազգային կենտրոնը կատարում է գիտահետազոտական աշխատանք և նպաստում է բազմամշակութայնությանը։ Ավելին, կառավարությանն առընթեր գործում է բազմամշակութայնության, միջէթնիկական և կրոնական հարցերով զբաղվող հատուկ խորհուրդ։ Այնուհետև, Ադրբեջանի կառավարությունը միջազգային կազմակերպությունների հետ պարբերաբար Ադրբեջանում հյուրընկալում է Միջմշակութային երկխոսություն ֆորումին և Բաքվի միջազգային հումանիտար ֆորումին...
Ամբողջ երկրում կրոնական ազատություն կա: Ադրբեջանում ներկայումս առկա են քրիստոնեության բոլոր հոսանքները՝ ուղղափառ, կաթոլիկ, լյութերական, բողոքական, հայ-առաքելական, ինչպես նաև պատմական ալբանական եկեղեցի: Ադրբեջանում գործում է ավելի քան 2 հազար մզկիթ, 13 եկեղեցի և 7 ժողովատեղի, իսկ այդ թիվը տարեցտարի աճում է...
Ադրբեջանը տարբեր էթնիկ պատկանելություն ունեցողների տունն է՝ ռուսների, ուկրաինացիների, բելառուսների, քրդերի, հրեաների, հայերի, հույների, գերմանացիների և թաթարների... Էթնիկ փոքրամասնությունների բազմաթիվ բնակավայրեր կան, ինչպես օրինակ, Ադրբեջանի հրեական համայնքի Կարմիր քաղաքը, մոլոկանների Իվանովկա գյուղը, ուդիների Նիջ գյուղը և գուբաների Քհինալիկ գյուղը։ Ազգային փոքրամասնությունները երկրում ունեն իրենց դպրոցները,մշակույթի կենտրոնները, զանգվածային լրատվության միջոցները և համացանցային կայքերը...
Կառավարության ձեռնարկած անհրաժեշտ միջոցների շնորհիվ էթնիկ փոքրամասնությունների երեխաները սովորում են իրենց մայրենի լեզուները։ Ադրբեջանը 30.000 հայերի տունն է, անկախ այն փաստից, որ Ադրբեջանի 20 տոկոսից ավելին զավթել է Հայաստանը...»
Կառավարության ձեռնարկած անհրաժեշտ միջոցների շնորհիվ էթնիկ փոքրամասնությունների երեխաները սովորում են իրենց մայրենի լեզուները։ Ադրբեջանը 30.000 հայերի տունն է, անկախ այն փաստից, որ Ադրբեջանի 20 տոկոսից ավելին զավթել է Հայաստանը...»
Հարգարժան դեսպանը, ինքն իր գրածին հավատարմորեն հավատալով, հետևյալ կերպ է այն եզրափակել.
«Սա հստակ ցույց է տալիս, թե ինչպես է Ադրբեջանը հանդուրժում էթնիկ և ազգային փոքրամասնություններին և տարբերվող մշակույթները։ Այն նաև ապացուցում է, թե որքան կեղծ է այն քարոզչությունը, որ ադրբեջանցին ու հայը ունակ չեն խաղաղ գոյակցելու...»։
Հակառակ Ադրբեջանի դեսպանի այս պնդման, հայ հասարակությունը միշտ էլ կողմ է մեր երկու երկրների խաղաղ ու անվտանգ գոյակցությանը, ազգային ինքնորոշմանն ու իրավունքի նկատմամբ հարգմանքին և երբևէ, ինչպես Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը, պատերազմ չի քարոզել: Լավ կլիներ և ուրախ կլինեինք, որ տարածաշրջանում Ադրբեջանը իրոք հանդուրժողականություն դրսևորեր: Ցավոք դեսպանի գրառումը այս մասին` բախվում է իրականությանը և հօդս ցնդում: Լավագույն դեպքում սա կարող է լինել դեսպանի մտացածին երազանքը:
Դրա փոխարեն Ադրբեջանում առկա են հայ ազգաբնակչության նկատմամբ ունեցած «փայլուն հանդուրժողականութան» դրսևորումները
Հայտնի է, որ ադրբեջանցիները ապագա լրտեսներ են պատրաստում Ադրբեջանի հատուկ «հայկական դպրոցներում»։ Հավանաբար պարոն Ախունդովը չի հիշում Գուրգեն Մարգարյանի վայրագ սպանությունը Ռամիլ Սաֆարովի կողմից։ Բարեբախտաբար, աշխարհը չի մոռացել նախադեպը չունեցող Սաֆարովի հրեշավոր ձեռնարկի մասին, որով նա հերոսացվեց ''տոլեռանդ'' Ադրբեջանում։ Խոսել հանդուրժողականությունից, երբ խաղաղ բանակցությանը փոխարինում է 2016թ. չհայտարարված ապրիլյան պատերազմը, որի ժամանակ կտրում են մահացած զինվորների, քիթ, ականջ, կոկորդ, գլուխ, Թալիշում սպանում են ութսունն անց անօգնական տարեցների, կրակում երեխաների վրա, երևի չափից դուրս անպատկառություն է:
Պարոն Ախունդովի հոդվածից առանձնացրել ենք Ադրբեջանում հայ ազգաբնակչության նկատմամբ ունեցած «փայլուն հանդուրժողականությունը» ապացուցող մի քանի հարցեր.
1.Որտե՞ղ են այսօրվա Ադրբեջանի խորհրդարանի հայերը, երբ դեռ 1918-ին Ադրբեջանն ունեցել է հայ պատգամավորներ:
2.Ադրբեջանի ո՞ր հատվածում է գործում հայ-առաքելական եկեղեցին, կամ որտեղ է թաքցված Բաքվի միակ եկեղեցու գմբեթից արմատախիլ արված խաչը:
3.Որտե՞ղ են Ադրբեջանի տարածքի հայկական խաչքարերը, այդ թվում Նախիջևանի:
4.Ադրբեջանի ո՞ր մասում են էթնիկ խմբերին ուսուցանում իրենց մայրենին, ստույգ` հայերեն լեզուն: Կա՞ գոնե հայկական մեկ դպրոց, մշակութային օջախ, կամ լրատվամիջոց:
5.Որտե՞ղ են բնակվում 30.000 հայերը, որոնց տեղը մեզ հայտնի չէ:
Եթե այս ամենը կարելի է որակել իբրև «հանդուրժողականության դրսևորում», ապա դա նշանակում է, որ դեսպանը աշխարհին է ներկայացրել կրոնական և էթնիկ միության հնարավոր լավագույն մոդելը։ Սոցիալական մեդիա օգտագործողների մի մեծ բազմություն դեսպանի խոսքի հայերին վերաբերող հատվածը որակել են իբրև ՍՈՒՏ և թողել են բարկացած ու դժգոհող տարբերանշաններով մեկնաբանություններ ( Կարող եք ծանոթանալ այստեղ
https://www.facebook.com/DiplomatMagazineTheHague/posts/2890863284326927 )
Կից հրապարակում ենք Ադրբեջանի տարածքում գտնվող վերացված ու անհետացած որոշ հայկական հուշարձանների ցանկը: (դիտել անգլերեն տեքստի տակ)
Մեր հարցադրումների տակ ստորագրել են մեծ շարք կազմակերպություններ, մտավորական գործիչներ, տարբեր մասնագիտություններ ունեցող մարդիկ:https://www.facebook.com/DiplomatMagazineTheHague/posts/2890863284326927 )
Կից հրապարակում ենք Ադրբեջանի տարածքում գտնվող վերացված ու անհետացած որոշ հայկական հուշարձանների ցանկը: (դիտել անգլերեն տեքստի տակ)
No comments:
Post a Comment