Ֆեյսբուքյան գրառմամբ՝ Նիդերլանդներում բնակվող լեզվաբան Հրաչ Մարտիրոսյանը պատմում է, թե ինչպես է իրեն հաջողվել ձեռք բերել լեզվագիտական և այլ արժեքավոր գրքերի հերթական խմբաքանակը՝ թեև դժվարություններ կան դրանք գրապահարանում տեղավորելու: Ընդհանրապես, այստեղ՝ տներում, առկա են իրեր ու առարկաներ տեղավորելու խնդիրը, բայց իր գործն իմացող մասնագետը հետևյալ կերպ է այն լուծել.
(Ֆեյսբուքյան էջից)
Հսկա գրադարանիս լեյդենյան կեսը, մյուսի՝ կիրովականյանի նման, հավաքել եմ հատիկ-հատիկ։ Բայց դրա կողքին երբեմն եղել են չալաղաջ որսեր, երբ որևէ տեղից միանգամից հայթայթել եմ մեծ քանակությամբ հոյակապ գրքեր՝ հիսուն կամ հարյուր կամ ավելի։ Ու բոլորը՝ մանրամասն ընտրությամբ։ 2018-ի սկիզբն էլ նշանավորվեց այդպիսի մեծ որսով։ Ախպորս «նավոդկով» գտա երկրորդ ձեռքի գրքերի մի աննման հանքարան՝ «Գրաձեղնահարկ» (BoekenZolder Leiden) անունով։ Մանրամասն քրքրեցի ու հավաքեցի 47 ընտիր ու ինձ համար կարևոր գրքեր՝ «Acta Iranica» շարքի 14 հատոր, հրաշալի բառարաններ (այդ թվում՝ հոլանդերենի մեծ ստուգաբանական բառարանը), Թուրքիայի ու թուրքերենի 1986 թ. մի հաստափոր մատենագիտություն, եռահատոր շքեղ «Bhagavad-Gītā»-ն, Հուլիոս Կեսարի «De bello gallico»-ն՝ հանդիպադիր էջերում լատիներեն բնագրով ու իտալերեն թարգմանությամբ, հոլանդահայ գաղութի պատմության մասին Յորդանանեան 1937 աշխատությունը և այլն։
 |
| Հրաչ Մարտիրոսյանի ձեռք բերած 47 գրքերը |
Մեկ հոգուն տասը գրքից ավելի չէր թույլատրվում։ Բայց տնօրենն ու մյուսները հերթով եկան հետս մանրամասն զրուցեցին ու մեծ տոպրակներ տվեցին՝ ասելով. «ինչքան ուզես՝ լցնես»։ Դե ես էլ խելոք հետևեցի նրանց հրահանգին։ Շատ քաղաքավարի, կիրթ ու բարի մարդիկ էին, Հայաստանից էլ լավ տեղյակ։ Հատկապես Մարիանը՝ 74-ամյա մի հրաշալի տիկին։ Տասն անգամ եղել էր Հայաստանում ու շատ տպավորված էր։
Պարզվեց ոչինչ վճարել պետք չի. միայն թե տիկին Մարիանը խոնարհաբար խնդրեց՝ գանձարկղիկի մեջ մի քիչ կոպեկներ լցնեմ իրենց գրագանձարանի վարձակալման ծախսերի համար։ Ու ընդգծեց. «Եթե իհարկե ունեք ու դեմ չեք»։ 
Մի քանի եվրո լցրի. կատեգորիկ ձևով ասաց՝ հերիք է։ Վերջում էլ մտահոգված նայեց գրքերովս լցված երկու հսկա տոպրակին ու արկղին և ասաց. «Սա հեծանիվով տանելը դժվար կլինի»։ Ու առարկություն չընդունող տոնով հրահանգեց, որ դրանք դնեմ իր մեքենան, համ էլ արդարացավ, թե ողնաշարի խնդիր ունի ու չի կարող օգնել։ Նստեցինք՝ ինձ ու գրքերս բերեց տուն։
Մի քանի եվրո լցրի. կատեգորիկ ձևով ասաց՝ հերիք է։ Վերջում էլ մտահոգված նայեց գրքերովս լցված երկու հսկա տոպրակին ու արկղին և ասաց. «Սա հեծանիվով տանելը դժվար կլինի»։ Ու առարկություն չընդունող տոնով հրահանգեց, որ դրանք դնեմ իր մեքենան, համ էլ արդարացավ, թե ողնաշարի խնդիր ունի ու չի կարող օգնել։ Նստեցինք՝ ինձ ու գրքերս բերեց տուն։
Մնաց վերջին փուլը՝ տուն մտնելու «ռազտամոժկեն»։ Մաքսատան տիրուհին բնականաբար մտահոգված է մեր գրադարանի սպառնալիորեն ընդարձակվող չափերից ու այդ ամենը մոտ ապագայում Հայաստան տեղափոխելու հոգսի ակնկալիքից։ Մրթմրթաց մի քիչ ու ինձ նախշեց հերթական դիպվածաբանական դիպուկ մակդիրներով, որոնց թվում տպավորիչ էր հատկապես «մակուլատուրշի՛կ»-ը։ Էն կարգի էր ջղայնացել, որ նույնսիկ չորս հատ խոհարարական մեծ ու գունազարդ գրքերին բանի տեղ չդրեց։ Ես նրան ասի, որ ինքն աշխարհի ամենասիրուն ու բարի «տամոժնիցան» ա, հետն էլ անշուշտ պաչիկներ. մի քիչ էլ մրթմրթաց, բայց դե քիչ անց թաց հիգիենիկ թղթերով արդեն մաքրում էր գրքերը։ Իմաստ չունի փորձեմ էդ գործն իմ վրա վերցնեմ, իմ մաքրելուն հոժար չի։
No comments:
Post a Comment